"La nebulozo de Andromedo" - читать интересную книгу автора (Efremov Ivan)

#264;apitro 15 La nebulozo de Andromedo

En Norda Afriko, sude de la golfo Granda Sirto, etendi#285;is grandega ebena#309;o El Homra. Anta#365; malfortigo de la alizeaj ringoj kaj #349;an#285;o de la klimato #265;i tie trovi#285;is hammada — dezerto sen e#265; unu herbeto, plene fermita en kirason de polurita gruzo kaj de triangulaj #349;tonoj kun ru#285;eta koloro, #285;uste de kiuj la hammada ricevis sian nomon — «ru#285;a». Maro da blindiga varmega flamo dum suna tago, maro da malvarma vento dum a#365;tunaj kaj vintraj noktoj. Nun de la hammada restis nur la vento; #285;i estis pelanta la#365; la malmola ebena#309;o ondojn de alta blu-ar#285;enta herbo, translo#285;igita #265;i tien el stepoj de Suda Afriko. Fajfo de la vento kaj klini#285;anta herbo vekis en memoro nedifinitan senton de malgajo kaj proksimeco de la stepa naturo al la animo, kvaza#365; tio jam renkonti#285;is en la vivo. Plurfoje kaj en malsamaj cirkonstancoj — en mal#285;ojo kaj #285;ojo, en perdo kaj trovo.

#264;iu forflugo a#365; alteri#285;o de stel#349;ipo lasadis forbrulintan, venenitan rondon kun diametro #265;irka#365; kilometro. Tiujn rondojn oni baradis per ru#285;a metala reto kaj lasadis netu#349;ataj dum dek jaroj, kio pli ol duoble superis la da#365;ron de malkomponi#285;o de eliga#309;oj de la motoro. Post alteri#285;o a#365; forflugo de #349;ipo la kosmohaveno migradis sur alian lokon. Tio metis stampon de provizoreco, neda#365;reco sur la aparataron kaj la ejon de la haveno, parencigante la priservantajn #285;in laborantojn kun antikvaj nomadoj de Saharo, dum kelkaj jarmiloj nomadintaj #265;i tie sur #285;ibaj animaloj kun fleksitaj koloj kaj kalaj piedoj, nomataj kameloj.

La planed#349;ipo «Barjono» per sia dektria flugo inter la konstruata sputniko kaj la Tero transportis Dar Veter-on en la Arizonan stepon, kiu restis dezerta anka#365; post la #349;an#285;o de la klimato, pro radioaktiveco, akumuli#285;inta en la grundo. Tuj post la malkovro de nuklea energio dum la EDM #265;i tie oni faradis multajn eksperimentojn kaj elprovojn de la nova speco de te#293;niko. #284;is nun restis veneneco de produktoj de radioaktiva disfalo — tro malforta por malutili al homo, sed sufi#265;a, por bremsi kreskon de arboj kaj arbustoj.

Dar Veter #285;uis ne nur belan #265;armon de la Tero — la bluan #265;ielon en fian#265;ina robo el malpezaj blankaj nuboj, sed anka#365; la polvan grundon, maldensan kaj malmolan herbon.

Pa#349;i firme la#365; la Tero sub la ora suno, submetante la viza#285;on al seka kaj fre#349;a vento! Nur estinte #265;e rando de kosmaj abismoj, eblas kompreni la tutan belon de nia planedo, iam nomita de la malraciaj prauloj «la valo de veoj kaj larmoj»!

Grom Orm kaj Dar Veter venis al El Homra en la tago de forflugo de la ekspedicio.

Jam en la aero Dar Veter rimarkis sur la senbrila griz-#349;tala ebena#309;o du gigantajn spegulojn. La dekstra estis preska#365; cirklo, la maldekstra estis longa, akri#285;anta malanta#365;e elipso. La speguloj estis spuroj de anta#365;nelongaj ekflugoj de #349;ipoj de la tridek oka stela ekspedicio.

La cirklo estis la ekflugo de «Tinta#285;elo», direktinta sin al la terura T-stelo kaj #349;ar#285;ita per grandampleksaj aparatoj por regula sie#285;o de la spirala disko el profunda#309;oj de la kosmo. La elipso estis spuro de levi#285;inta pli malkrute «Aella», portinta grandan grupon da sciencistoj por diveno de #349;an#285;oj de materio sur la blanka nano de la triopa stelo Omikrono 2 de Eridano. La cindron, restintan de la #349;toneca grundo en la loko de bato de energio de la motoroj, kiu penetris je unu kaj duono da metroj internen, oni surver#349;is per liganta substanco por prevento de venta disblovo. Restis nur transporti la barilojn el lokoj de malnovaj ekflugoj. Tion oni faros post la forflugo de «Cigno».

Kaj jen «Cigno» mem, krudfere griza en sia termika kiraso, kiu forbrulos dum trabato de la atmosfero. Poste la #349;ipo iros, brilante per sia #349;elo, reflektanta #265;iujn specojn de radioj. Sed neniu vidos #285;in en tiu pompo, krom robotoj-astronomoj, observantaj la flugon. Tiuj a#365;tomatoj donos al homoj nur foton de brilanta punkto. Reen sur la Teron venos la #349;ipo, kovrita per skorio, kun sulkoj kaj kavoj pro eksplodoj de etaj meteoraj korpuskloj. Sed «Cignon» vidos neniu el la homoj, nun #265;irka#365;antaj #285;in: #265;iuj ili ne travivos cent sepdek du jarojn da atendo de reveno de la ekspedicio. Cent sesdek ok nedependajn jarojn da vojo kaj kvar jarojn da esploro sur planedoj, kaj por la voja#285;antoj — nur #265;irka#365; okdek jarojn.

Dar Veter, kun lia speco de okupi#285;oj, ne #285;isatendos e#265; la venon de «Cigno» al la planedoj de la verda stelo. Same kiel dum la pasintaj tagoj de duboj, Dar Veter admiris la kura#285;an penson de Ren Boz kaj Mven Mas. Malgra#365; tio, ke ilia eksperimento fiaskis, malgra#365; tio, ke tiu demando, tu#349;anta la fundamenton de la kosmo, ankora#365; estas malproksima de la solvo, e#265; se #285;i evidenti#285;os erara fantazio. Tiuj frenezuloj estas gigantoj de krea penso de la homaro, #265;ar e#265; en malkonfirmo de iliaj teorio kaj eksperimento la homoj venos al giganta ekflugo de la scio.

Dar Veter, enpensi#285;inte, preska#365; stumblis #265;e averta signo de dan#285;era zono, turnis sin kaj rimarkis #265;e piedo de movi#285;anta televidsenda turo konatan figuron de movi#285;ema homo. Ta#365;zante la neobeemajn harojn kaj mallar#285;igante la akrajn okulojn, al li impetis Ren Boz. Reto da maldikaj, apena#365; rimarkeblaj cikatroj #349;an#285;is la viza#285;on de la fizikisto, kuntirinte #285;in per faltoj de sufera stre#265;o.

— Mi #285;ojas vidi vin sana, Ren!

— Mi tre bezonas vin! — Ren Boz etendis al Dar Veter la malgrandajn manetojn, same kiel anta#365;e kovritajn per lentugoj.

— Kion faras vi #265;i tie, delonge anta#365; la forflugo?

— Mi estis adia#365;anta «Aella-n» — por mi tre gravas datumoj pri gravito de tiom peza stelo. Mi eksciis, ke venos vi, kaj restis…

Dar Veter silentis, atendante klarigojn.

— #264;u vi revenas en la observatorion de la eksteraj stacioj la#365; peto de Junio Ant?

Dar Veter kapjesis.

— Ant dum lasta tempo registris kelkajn nede#265;ifritajn ricevojn la#365; la Ringo…

— Dum #265;iu monato oni faras ricevon de mesa#285;oj ekster la ordinara tempo de informado. Kaj la momento de #349;alto de la stacioj estas #349;ovata je du teraj horoj. Dum jaro la kontrolo pasas teran diurnon, dum ok jaroj — tutan centmilonon de galaksia sekundo. Tiel estas plenigataj truoj en ricevo de kosmaj mesa#285;oj. Dum la lasta duonjaro de la okjara ciklo komencis veni, sendube, tre malproksimaj, nekompreneblaj por ni mesa#285;oj.

— Mi ege interesi#285;as pri ili.

— #264;ion, kion mi ekscios, mi sciigos tuj. A#365; pli bone — partoprenu vi mem en la laboro!

Ren Boz #285;ojigite suspiris kaj demandis:

— #264;u Veda Kong same venos #265;i tien?

— Jes, mi atendas #349;in. #264;u vi scias, ke #349;i preska#365; pereis, esplorante kavernon — tenejon de antikva te#293;niko, kie trovi#285;is fermita #349;tala pordo?

— Mi nenion a#365;dis.

— Ah, mi forgesis, ke vi ne havas profundan intereson al historio, malsame de Mven Mas. Sur la tuta planedo okazas pridiskuto, kio povas trovi#285;i malanta#365; la pordo. Milionoj da volontuloj proponas sin por elfosado. Veda decidis transdoni la demandon al la Akademio de Stokastiko kaj Anta#365;diro de Estonteco.

«— #264;u Evda Nal ne venos #265;i tien?

— Ne, #349;i ne povos.

— Multaj estos #265;agrenitaj. Veda tre amas Evda-n, kaj #264;ara simple adoras #349;in. #264;u vi memoras #264;ara-n?

— #264;u tio estas tia… panter-simila?

Dar Veter levis la manojn en #349;erca teruro.

— Jen adoranto de virina belo! Tamen, mi #265;iam ripetas la eraron, kiun faris homoj de pasinteco, nenion komprenantaj pri le#285;oj de psikofiziologio kaj heredeco. Mi #265;iam deziras vidi en homoj mian komprenon kaj miajn sentojn.

— Evda, kiel #265;iuj sur la planedo, — ne subtenis la mempentadon Ren Boz, — observos la forflugon.

La fizikisto almontris vicojn de altaj, starantaj duonringe #265;irka#365; la stel#349;ipo tripiedaj stativoj kun kameraoj por blanka, infraru#285;a kaj ultraviola ricevoj. Diversaj grupoj de radioj de la spektro en kolora bildo igas ekranon spiri per vera varmo kaj vivo same, kiel harmonaj diafragmoj[53] neniigas metalan kromsonon en transdono de vo#265;o.

Dar Veter rigardis norden, de kie, peze #349;anceli#285;ante, rampis tro#349;ar#285;itaj per homoj a#365;tomataj elektrobusoj. El la unua alveninta ma#349;ino elsaltis kaj kuris, impliki#285;ante en herbo, Veda Kong. #348;i kure #309;etis sin sur la lar#285;an bruston de Dar Veter tiel, ke #349;iaj longaj harligoj, plektitaj #265;e la flankoj de la kapo kaj mallevitaj malsupren, ekflugis sur lian dorson.

Dar Veter facile de#349;ovis Veda-n, rigardante en la senfine karan viza#285;on kun nuanco de noveco, donita de la neordinara hararan#285;o.

— Mi ludis por infana filmo nordan re#285;inon de Malhelaj jarcentoj kaj apena#365; sukcesis alivesti#285;i, — klarigis, iomete anhelante, la juna virino. — Por kombi min ne restis tempo.

Dar Veter imagis #349;in en longa strikta brokita robo, en ora krono kun bluaj #349;tonoj, kun la cindraj harligoj sub la genuoj, kun kura#285;a rigardo de la grizaj okuloj — kaj #285;oje ridetis.

— #264;u krono estis?

— Ho jes, tia. — Veda desegnis per la fingro en la aero konturon de lar#285;a ringo kun grandaj dentoj en aspekto de trifolio.

— #264;u mi vidos?

— Jam hodia#365;. Mi petos ilin montri al vi la filmon.

Dar Veter intencis demandi pri la misteraj «ili», sed Veda salutis la seriozan fizikiston. Li ridetis naive kaj kore.

— Kie do estas la herooj de A#293;ernaro? — Ren Boz #265;irka#365;rigardis la plu malplenan kampon #265;irka#365; la stel#349;ipo.

— Tie! — Veda almontris domon en aspekto de tendo el platoj de pistak-lakta vitro kun ar#285;entaj a#309;uraj ripoj de eksteraj traboj — la #265;efan halon de la kosmohaveno.

— Do ni iru.

— Ni estas superfluaj, — firme diris Veda. — Ili spektas la adia#365;an saluton de la Tero. Ni iru al «Cigno».

La viroj obeis.

Irante apud Dar Veter, Veda malla#365;te demandis:

— #264;u mi havas ne tro stultan aspekton kun tiu antikva hararan#285;o? Mi povus…

— Ne necesas. Estas #265;arma kontrasto kun la moderna vesto — la harligoj, pli longaj ol la jupo. Estu tiel!

— Mi obeas, mia Veter! — flustris Veda magiajn vortojn, pro kiuj ekbatis lia koro.

Centoj da homoj nehaste estis alirantaj la #349;ipon. Tre multaj ridetadis al Veda a#365; salutadis #349;in per levo de la mano multe pli ofte, ol Dar Veter-on a#365; Ren Boz-on.

— Vi estas populara, Veda, — rimarkis Ren Boz. — Pro kio — #265;u pro laboro de historiisto a#365; pro via fama belo?

— Nek tio, nek alio. Pro konstanta kaj vasta komunikado kun homoj pro speco de la laboro kaj de la sociaj okupi#285;oj. Vi kaj Veter jen fermi#285;as en profunda#309;oj de laboratorioj, jen izoli#285;as por stre#265;a nokta laboro. Vi faras por la homaro multe pli grandan kaj multe pli gravan, ol mi, sed nur por unu flanko, ne la plej proksima al la koro. #264;ara Nandi kaj Evda Nal estas multe pli famaj, ol mi…

— #264;u denove ripro#265;o al nia te#293;nika civilizo? — gaje ripro#265;is Dar Veter.

— Ne al la nia, sed al la resta#309;oj de anta#365;aj fatalaj eraroj. Jam anta#365; jarmiloj niaj prauloj sciis, ke arto kaj kune kun #285;i — evoluigo de sentoj de la homo estas ne malpli gravaj por la socio, ol scienco.

— #264;u en la senco de rilatoj de homoj inter si? — demandis la interesita fizikisto.

— #284;uste!

— Iu antikva sa#285;ulo diris, ke la plej malfacila sur la Tero estas konservi #285;ojon, — enmetis Dar Veter. — Rigardu, jen ankora#365; unu fidela aliancano de Veda!

Rekte al ili estis iranta per facilaj kaj lar#285;aj pa#349;oj Mven Mas, altirante #265;ies atenton per sia grandega figuro.

— Fini#285;is la danco de #264;ara, — divenis Veda. — Balda#365; aperos anka#365; la #349;ipanaro de «Cigno».

— Mi sur ilia loko irus #265;i tien perpiede kaj kiel eble plej malrapide, — subite diris Dar Veter.

— #264;u vi komencis emocii#285;i? — Veda prenis lin sub la brako.

— Certe. Por mi estas turmente pensi, ke ili foriras por #265;iam kaj tiun #349;ipon mi ne plu vidos. Io en mi protestas kontra#365; tiu nepra kondamniteco. Eble, tial, ke tie estos proksimaj al mi homoj.

— Probable, ne tial, — enmiksi#285;is alirinta Mven Mas, kies sentiva orelo el malproksime kaptis la parolon de Dar Veter. — Tio estas la #265;iama protesto de homo kontra#365; senkompata tempo.

— #264;u a#365;tuna malgajo? — kun moka nuanco demandis Ren Boz, ridetante per la okuloj al la kamarado.

— #264;u vi rimarkis, ke a#365;tunon de moderaj latitudoj kun #285;ia malgajo #349;atas #285;uste homoj plej energiaj, viv#285;ojaj kaj profunde sentantaj? — kontra#365;diris Mven Mas, amike karesinte la #349;ultron de la fizikisto.

— #284;usta observo! — admiris Veda.

— Tre antikva…

— Dar Veter, #265;u vi estas sur la kampo? Dar Veter, #265;u vi estas sur la kampo? — ektondris el ie maldekstre kaj supre. — Vin vokas Junio Ant en la TVF-on de la centra konstrua#309;o. Junio Ant vokas. En la TVF-on de la centra konstrua#309;o…

Ren Boz tremeris kaj rekti#285;is.

— #264;u mi povas iri kun vi, Dar Veter?

— Iru anstata#365; mi. Vi povas preterlasi la forflugon. Junio Ant #349;atas montri en antikva maniero rektan observon, sed ne registra#309;on — per tio li similas al Mven Mas.

La kosmohaveno posedis potencajn TVF-on kaj duonsferan ekranon. Ren Boz eniris en malla#365;tan rondan #265;ambron. De#309;oranta laboranto klakis per #349;altilo kaj almontris la dekstran flankan ekranon, kie aperis emociita Junio Ant. Li atente pririgardis la fizikiston kaj, kompreninte la ka#365;zon de foresto de Dar Veter, kape salutis Ren Boz-on.

— Estas farata eksterprograma ricevo-ser#265;o en la samaj direkto kaj diapazono 62/77. Levu la funelon por direkta radiado, orientu al la observatorio. Mi trans#309;etos radion-vektoron tra Mediteraneo rekte al El Homra. — Junio Ant rigardis flanken kaj aldonis: — Rapide!

La sperta en ricevoj sciencisto plenumis la postulon dum du minutoj. En profundo de la duonsfera ekrano aperis bildo de giganta galaksio, en kiu amba#365; sciencistoj senerare rekonis la delonge konatan de la homaro nebulozon de Andromedo, a#365; M-31.

En la plej proksima al la spektanto ekstera turno de #285;ia spiralo, preska#365; en mezo de la lensa disko de la grandega Galaksio, ekbrilis lumeto. Tie debran#265;i#285;is sistemo da steloj, #349;ajnanta eta lanero, — sendube, giganta bran#265;o, longa cent parsekojn. La lumeto komencis kreski, kaj samtempe estis pligrandi#285;anta la «lanero», dum la Galaksio mem malaperis, disfluis ekster limojn de la vidkampo. Torento de ru#285;aj kaj flavaj steloj etendi#285;is tra la ekrano. La lumeto i#285;is malgranda rondeto kaj brilis sur la fino mem de la stela torento. El la rando de la torento eli#285;is oran#285;a stelo de la spektra klaso K. #264;irka#365; #285;i ekturni#285;is apena#365; videblaj punktoj de planedoj. Sur unu el ili, #349;irminte #285;in tutan, loki#285;is la luma rondeto. Kaj subite #265;io ekturni#285;is en ru#285;aj sinuoj kaj flagrado de flugantaj fajreroj. Ren Boz fermis la okulojn…

— Tio estas dis#349;iro, — diris el la flanka ekrano Junio Ant. — Mi montris al vi observon de la pasinta monato el registra#309;o de memorma#349;inoj. Mi komutas al reflekto de la rekta ricevo.

Sur la ekrano plu turni#285;is fajreroj kaj linioj de malhel-ru#285;a koloro.

— Stranga fenomeno! — ekkriis la fizikisto. — Kiel vi klarigas tiun dis#349;iron?

— Poste. Nun restari#285;as la elsendo. Sed kion vi opinias stranga?

— Ru#285;an spektron de la dis#349;iro. En la spektro de la nebulozo de Andromedo estas viola de#349;ovo, do #285;i proksimi#285;as al ni.

— La dis#349;iro havas nenian rilaton al la Andromedo. Tio estas loka fenomeno.

— #264;u vi pensas, ke estas hazarde, ke ilia senda stacio estas elmetita sur la randon mem de la Galaksio, en la zonon, e#265; pli malproksiman de #285;ia centro, ol la zono de la Suno en nia Galaksio?

Junio Ant skeptike pririgardis Ren Boz-on.

— Vi pretas al disputo en ajna momento, forgesante, ke kun ni parolas la Andromeda Galaksio el distanco je kvarcent kvindek mil parsekoj.

— Ho jes! — konfuzi#285;is Ren Boz. — E#265; pli bone estas diri: el distanco je unu kaj duono da miliardo da lumjaroj. La mesa#285;o estis sendita anta#365; dek kvin mil jarcentoj.

— Kaj ni vidas nun tion, kio estis sendita delonge anta#365; la veno de la glacia epoko kaj la apero de la homo sur la Tero! — Junio Ant rimarkeble mildi#285;is.

La ru#285;aj linioj malrapidigis sian turni#285;on, la ekrano malheli#285;is kaj subite ree ekbrilis. Krepuska plata ebena#309;o apena#365; diveneblis en malabunda lumo. Sur #285;i estis dis#309;etitaj strangaj fungosimilaj konstrua#309;oj. Pli proksime al la anta#365;a rando de la vidata areo malvarme briletadis giganta, la#365; skalo de la ebena#309;o, blua rondo kun evidente metala surfaco. Precize la#365; centro de la rondo pendis unu super la alia grandaj dukonveksaj diskoj. Ne, ne pendis, sed estis malrapide levi#285;antaj #265;iam pli alte. La ebena#309;o malaperis, kaj sur la ekrano restis nur unu el la diskoj, pli konveksa malsupre, ol supre, kun krudaj spiralaj elstara#309;oj sur amba#365; flankoj.

— Tio estas ili… ili!.. — interrompante unu la alian ekkriis la sciencistoj, pensante pri plena simileco de la bildo kun la fotoj kaj desegna#309;oj de la spirala disko, trovita de la tridek sepa ekspedicio sur la planedo de la fera stelo.

Okazis nova kirlo de ru#285;aj linioj — kaj la ekrano estingi#285;is. Ren Boz atendis, timante de#349;iri la rigardon e#265; por sekundo. La unuan homan rigardon, tu#349;intan vivon kaj penson de alia galaksio! Sed la ekrano ne plu ekbrilis. Sur la flanka ekrano de la televideofono ekparolis Junio Ant:

— La mesa#285;o rompi#285;is. Atendi pli longe, forprenante energion de la Tero, ne eblas. La tuta planedo estos afekciita. Necesas peti la Konsilion de Ekonomio fari eksterprogramajn ricevojn duoble pli ofte, sed tio i#285;os ebla ne pli frue ol post jaro, post la mal#349;paroj por sendo de «Cigno». Nun ni scias, ke la stel#349;ipo sur la fera stelo devenas el tie. Se ne estus la trova#309;o de Erg Noor, do ni entute ne komprenus la viditan.

— Kaj #265;u #285;i, tiu disko, venis el tie? Kiom longe do #285;i flugis? — kvaza#365; por si mem demandis Ren Boz.

— #284;i iris senviva dum #265;irka#365; du milionoj da jaroj tra la spaco, disiganta amba#365; galaksiojn, — severe respondis Junio Ant, — anta#365; ol trovis azilon sur la planedo de la T-stelo. Estas evidente, ke tiuj stel#349;ipoj estas konstruitaj tiel, ke ili alteri#285;as a#365;tomate, malgra#365; tio, ke dum miloj da miloj da jaroj neniu viva tu#349;is regstangojn.

— Eble, ili vivas longe?

— Sed ne dum milionoj da jaroj, tio estas kontra#365; le#285;oj de termodinamiko, — malvarme respondis Junio Ant. — Kaj malgra#365; kolosa amplekso, la spirala disko ne povis porti en si tutan planedon da homoj… pensantaj esta#309;oj. Ne, dume niaj galaksioj ne povas ankora#365; atingi unu la alian, nek inter#349;an#285;i mesa#285;ojn.

— Povos, — certe diris Ren Boz, adia#365;is al Junio Ant kaj ekiris reen sur la kampon de la kosmohaveno.

Dar Veter kun Veda kaj #264;ara kun Mven Mas staris iomete flanke de du longaj vicoj de adia#365;antoj. #264;iuj kapoj turni#285;is al la centra konstrua#309;o. Pretere senbrue traveturis lar#285;a platformo, akompanata per svingoj de manoj kaj — kion homoj permesadis al si publike nur en plej esceptaj okazoj — per salutaj ekkrioj. #264;iuj dudek du homoj de la #349;ipanaro de «Cigno» trovi#285;is sur #285;i.

La platformo alveturis al la stel#349;ipo. #264;e alta movebla lifto atendis homoj en blankaj supertutoj, kun viza#285;oj, grizaj pro laco — dudek anoj de la forfluga komisiono, konsistanta precipe el in#285;enieroj — laborantoj de la kosmohaveno. Dum lasta diurno ili kontrolis helpe de nombriloj tutan ekipa#309;on de la ekspedicio kaj ankora#365;foje elprovis sendifektecon de la #349;ipo per tensoraj aparatoj.

La#365; la rito, establi#285;inta jam dum la a#365;roro de stelnavigado, la prezidanto de la komisiono raportis al Erg Noor, la #309;us elektita estro de la stel#349;ipo en la ekspedicio al A#293;ernaro. La ceteraj anoj de la komisiono metis siajn kodojn sur bronzan tabuleton kun iliaj portretoj kaj nomoj, kiun ili enmanigis al Erg Noor, kaj, adia#365;inte, deiris flanken. Tiam al la #349;ipo impetis adia#365;antoj. Homoj vici#285;is anta#365; la voja#285;antoj, tralasinte iliajn proksimulojn sur malgrandan, restintan libera placeton de la lifto. Kinofilmistoj estis fiksantaj #265;iun geston de la forflugantoj — tio estis la lasta memoro, restanta al la gepatra planedo. Erg Noor ekvidis Veda-n kaj, #349;ovinte la bronzan certigilon sub vastan zonon de la astrona#365;ta vesto, rapide aliris la junan virinon.

— Kiel bone estas, ke vi venis, Veda!..

— #264;u mi povis agi alie?

— Vi por mi estas simbolo de la Tero kaj de mia pasinta juneco.

— Juneco de Niza estas kun vi por #265;iam.

— Mi ne diros, ke mi beda#365;ras pri nenio, — tio estos malvero. Kaj anta#365; #265;io mi beda#365;ras Niza-n, miajn kamaradojn, kaj anka#365; min mem… Tro granda estas la perdo. Dum tiu #265;i reveno mi nove ekamis la Teron — pli forte, pli simple, pli senkondi#265;e…

— Sed tamen vi iras, Erg?

— Mi ne povas alie. Rezigninte, mi perdus ne nur la kosmon, sed anka#365; la Teron.

— Heroa#309;o estas des pli malfacila, ju pli granda estas amo?

— Vi #265;iam bone komprenis min, Veda. Kaj jen Niza.

Aliris la maldiki#285;inta, simila al knabo rufbukla junulino kaj haltis, mallevinte la okulharojn.

— Tio i#285;is tiel malfacila. Vi #265;iuj… bonaj, helaj… belaj… Disi#285;i, for#349;iri sian vivan korpon disde la patrino-Tero… — La vo#265;o de la astronavigaciistino tremeris.

Veda instinkte altiris #349;in al si, flustrante misterajn virinajn konsolojn.

— Dek minutoj #285;is la fermo de la lukoj, — sensone diris Erg, ne de#349;irante la okulojn de Veda.

— Kiel longe ankora#365;!.. — simplanime ekkriis kun larmoj en la vo#265;o Niza.

Veda, Erg, Dar Veter, Mven Mas kaj aliaj adia#365;antoj kun tristo kaj miro eksentis, ke mankas vortoj. Ili ne havas, per kio esprimi sentojn pri la heroa#309;o, farata por tiuj, kiuj ankora#365; ne ekzistas, kiuj venos post multaj jaroj. La forflugantoj kaj la adia#365;antoj sciis pri #265;io… Kion povis doni superfluaj vortoj?

La dua signala sistemo de la homo i#285;is neperfekta kaj cedis lokon al la tria. Profundaj rigardoj, spegulantaj pasiajn, vorte ne esprimeblajn impetojn, estis renkonti#285;antaj silente kaj stre#265;ite, a#365; avide absorbadis la malri#265;an naturon de El Homra.

— Tempas! — la vo#265;o de Erg Noor, rericevinta metalecon, vipis la stre#265;itajn nervojn.

Veda, malka#349;e plorsingultinte, alpremi#285;is al Niza. Amba#365; virinoj dum kelkaj sekundoj staris vangon al vango, firme premferminte la okulojn, dum la viroj estis inter#349;an#285;antaj adia#365;ajn rigardojn kaj manpremojn. La lifto levis en la ovalan nigran lukon de la stel#349;ipo jam ok astrona#365;tojn. Erg Noor prenis Niza-n je la mano kaj ion flustris al #349;i. La junulino ru#285;i#285;is, el#349;iri#285;is kaj #309;eti#285;is al la stel#349;ipo. Erg Noor kaj Niza levi#285;is samtempe.

La homoj rigidi#285;is, kiam anta#365; la nigra luko sur elstara#309;o de la hele prilumita flanko de «Cigno» haltis por sekundo du figuroj — de la alta viro kaj de la svelta junulino, akceptante la lastajn salutojn de la Tero.

Veda Kong kunpremegis la manojn, kaj Dar Veter a#365;dis, kiel krakis artikoj de la fingroj. Erg Noor kaj Niza malaperis. El la nigra truo el#349;ovi#285;is ovala plato de sama griza koloro, kiel de la tuta korpo de la #349;ipo. Post sekundo e#265; atenta okulo ne povus distingi spurojn de la aperturo sur la krutaj linioj de la kolosa #349;ipkorpo.

La stel#349;ipo, vertikale staranta sur dismetitaj apogiloj, havis en si ion homsimilan. Eble, tiun impreson kreis la ronda globo de la pruo, kronita per akra #265;apo kaj brilanta per signalaj lumoj, kiel per okuloj. A#365; e#285;aj dissekciloj de la centra kontenera parto de la #349;ipo, similaj al sur#349;ultra#309;oj de kavalira kiraso? La stel#349;ipo altis sur siaj apogiloj, kiel giganto, dismetinta la piedojn, malestime kaj memcerte rigardanta super la homamaso.

Minace ekmu#285;is signaloj de unua preteco. Kiel pro sor#265;o, apud la #349;ipo aperis lar#285;aj memmovi#285;antaj platformoj, forprenintaj multajn adia#365;antojn. Ekrampis, disveturante, sed ne de#349;irante siajn fa#365;kojn kaj radiojn disde la #349;ipo, la tripiedaj stativoj de TVF kaj de lum#309;etiloj. La griza korpo de «Cigno» malheli#285;is kaj iel perdis sian amplekson. Sur la «kapo» de la #349;ipo ekbrilis sinistraj ru#285;aj lumoj — la signalo de preparo de starto. Vibrado de la fortaj motoroj transdoni#285;is la#365; la malmola grundo — la stel#349;ipo komencis turni#285;i sur siaj apogiloj, ricevante orienti#285;on de ekflugo. Pli kaj pli malproksimen estis deveturantaj la adia#365;antoj, #285;is transiris eklumintan en mallumo linion de sekureco. #264;i tie la homoj haste desaltis, kaj la platformoj ekveturis reen por preni la restintojn.

— #264;u ili neniam plu vidos nin a#365; almena#365; nian #265;ielon? — demandis #264;ara malalte klini#285;intan al #349;i Mven Mas-on.

— Ne. Nur eble per stereoteleskopoj…

Sub la kilo de la stel#349;ipo ekbrilis verdaj lumoj. Sur la turo de la centra konstrua#309;o freneze ekturni#285;is radianteno, dissendante #265;iuflanken averton pri ekflugo de la grandega #349;ipo.

— La stel#349;ipo ricevas signalon de forflugo! — subite ekmu#285;is metala vo#265;o de tia forto, ke #264;ara, tremerinte, alpremi#285;is al Mven Mas. — Restintoj ene de la cirklo, levu supren la manojn! Levu supren la manojn, alie vi pereos! Levu supren la manojn, alie!.. — kriis la a#365;tomato, dum #285;iaj lum#309;etiloj estis priser#265;antaj la kampon pri hazardaj restintoj ene de la cirklo de sekureco.

Trovinte neniun, ili estingi#285;is. La roboto ekkriis ree, kiel #349;ajnis al #264;ara, e#265; pli furioze:

— Post signalo de sonorilo turni#285;u per la dorso al la #349;ipo kaj fermu la okulojn. Ne malfermu #285;is la dua sonorilo. Turni#285;u per la dorso kaj fermu la okulojn! — kun maltrankvilo kaj minaco kriegis la roboto.

— Tio estas terura! — flustris Veda.

Dar Veter trankvile demetis de la zono tube volvitajn duonmaskojn kun nigraj okulvitroj, unu surmetis sur Veda-n, kaj la alian surmetis mem. Apena#365; li sukcesis fiksi la bukon, kiam sova#285;e eksonoris granda, alttona sonorilo.

La sonoro rompi#285;is, kaj en la silento i#285;is a#365;deblaj por #265;io indiferentaj cikadoj. Subite la stel#349;ipo eligis furiozan hurlon kaj estingis la lumojn. Unu, du, tri, kvar fojojn la malhelan ebena#309;on trapenetris tiu kor#349;ira hurlo, kaj al pli impresemaj homoj #349;ajnis, ke la #349;ipo mem krias en adia#365;a tristo.

La hurlo rompi#285;is same neatendite. Muro da neimageble hela flamo ekstaris #265;irka#365; la #349;ipo. Momente en la mondo #265;esis ekzisti io ajn, krom tiu #265;i kosma fajro. La fajra turo i#285;is kolono, etendi#285;is kiel longa fosto, poste i#285;is blindige hela linio. La sonorilo batis duan fojon, kaj la returni#285;intaj homoj ekvidis la malplenan ebena#309;on, sur kiu ru#285;is giganta makulo da ardigita grundo. Granda stelo staris en alto — tio estis la malproksimi#285;anta «Cigno».

La homoj malrapide ektrenis sin al la elektrobusoj, retrorigardante jen al la #265;ielo, jen al la loko de forflugo, subite i#285;inta mirinde senviva, kvaza#365; #265;i tie renaski#285;is la hammada El Homra — la teruro kaj plago de voja#285;antoj de pasintaj tempoj.

#264;e la suda flanko de la horizonto ekbrilis la konataj steloj. #264;iuj rigardoj turni#285;is tien, kie levi#285;is la blua kaj hela A#293;ernaro. Tie, #265;e tiu stelo, situos «Cigno» post okdek kvar jaroj da vojo kun rapido je na#365;cent milionoj da kilometroj dum horo. Por ni — okdek kvar, por «Cigno» — kvardek sep. Eble, tie ili kreos novan mondon, same belan kaj #285;ojan, sub verdaj lumoj de la zirkonia stelo.

Dar Veter kaj Veda Kong atingis #264;ara-n kaj Mven Mas-on. La afrikano estis respondanta al la junulino:

— Ne, ne tristo, sed granda kaj malgaja fiero — jen miaj sentoj hodia#365;. Fiero pri ni, levi#285;antaj #265;iam pli for de nia planedo kaj kuni#285;antaj kun la kosmo. Malgajo — #265;ar malgranda i#285;as la kara Tero… Senfine delonge majaoj — ru#285;ha#365;taj indianoj de Centra Ameriko — lasis fieran kaj malgajan surskribon. Mi transdonis #285;in al Erg Noor, kaj li ornamos per #285;i la bibliotekon-laboratorion de «Cigno».

La afrikano retrorigardis, rimarkis, ke lin a#365;skultas la alirintaj geamikoj, kaj da#365;rigis pli la#365;te:

«Ci, kiu poste montros #265;i tie cian viza#285;on! Se cia racio komprenas, ci demandos, kio ni estas? Kio ni estas? Demandu a#365;roron, demandu arbaron, demandu ondon, demandu tempeston, demandu amon. Demandu la teron, la teron de sufero kaj la teron amatan. Kio ni estas? Ni estas la tero!» Kaj anka#365; mi estas plene la tero! — aldonis Mven Mas.

Renkonten kuris Ren Boz, interrompe spiregante. La amikoj #265;irka#365;is la fizikiston kaj eksciis la senekzemplan — la unuan intertu#349;on de la penso de la du gigantaj stelaj insuloj.

— Mi tiel deziris sukcesi anta#365; la forflugo, — #265;agrenite diris Ren Boz, — por sciigi pri tio al Erg Noor. Li jam sur la nigra planedo komprenis, ke la spirala disko estas stel#349;ipo de ege malproksima, tute fremda mondo kaj ke tiu stranga #349;ipo flugis tre longe en la kosmo.

— #264;u Erg Noor neniam ekscios, ke lia spirala disko devenas el tiaj monstraj profunda#309;oj de la Universo — el alia galaksio, el la Andromeda? — diris Veda. — Kiel doma#285;e!

— Li ekscios! — firme diris Dar Veter. — Ni petos de la Konsilio energion por speciala sendo, tra la sputniko tridek ses. «Cigno» estos atingebla por nia voko dum ankora#365; na#365;dek horoj!


1955–1956 jj.


Moskvo — Moz#309;inka — Koktebelo — Moskvo