"La nebulozo de Andromedo" - читать интересную книгу автора (Efremov Ivan)

#264;apitro 14 #348;tala pordo

Dum dudek tagoj baraktis en humida mallumo la a#365;tomata borilo-roboto, #285;is #285;i sukcesis dismeti la dekmiltunan obstrukcon kaj firmigi la faligitajn volbojn. La vojo internen de la kaverno i#285;is trairebla. Restis nur kontroli #285;ian sendan#285;erecon. #264;aroj-robotoj, movataj per ra#365;poj kaj per ar#293;imeda #349;ra#365;bo, senbrue glitis malsupren. Aparatoj informadis post #265;iuj cent metroj da anta#365;i#285;o pri konsisto de aero, temperaturo kaj humido. Lerte #265;irka#365;irante obstaklojn, la #265;aroj mallevi#285;is #285;is kvarcent-metra profundo. Tiam Veda Kong kun grupo da kunlaborantoj penetris en la ka#349;itan kavernon. Anta#365; na#365;dek jaroj, dum esploro de subteraj akvoj, inter kalko#349;tonoj kaj sablo#349;tonoj de tute ne erca karaktero indikiloj subite montris grandan kvanton da metalo. Balda#365; evidenti#285;is, ke la loko koincidas kun priskribo de situo de legenda antikva kaverno Den-Of-Kul, kio en la malaperinta lingvo signifis «Ka#349;ejo de kulturo». #264;e minaco de terura milito popoloj, opiniintaj sin la plej progresaj en scienco kaj kulturo, ka#349;is en la kaverno trezorojn de sia civilizo. En tiuj malproksimaj jarcentoj sekreteco kaj mistereco estis tre disvasti#285;intaj…

Veda emociis ne malpli ol #349;ia plej juna kunlaborantino, kiam #349;i glitis malsupren la#365; malseka ru#285;a argilo, kovranta la plankon de la oblikva trairejo.

La fantazio pentris majestajn halojn kun hermetikaj gardo#349;rankoj de filmotekoj, desegna#309;oj, mapoj, #349;rankojn kun bobenoj de magnetofonaj registra#309;oj, bretojn kun specimenoj de #293;emiaj kombina#309;oj, alojoj kaj kuraciloj. Rembura#309;ojn de malaperintaj nun animaloj en nepenetreblaj por humido kaj aero diafanaj vitrinoj, prepara#309;ojn de vegeta#309;oj, skeletojn, muntitajn el #349;toni#285;intaj ostoj de elmortinta lo#285;antaro de la planedo. Poste imagi#285;is platoj el silikolo kun #265;irka#365;ver#349;itaj en ili bildoj de la plej famaj pentristoj, tutaj galerioj da skulpta#309;oj de belaj reprezentantoj de la homaro, de #285;iaj elstaraj agantoj, de majstre montritaj animaloj… Modeloj de famaj domoj, surskriboj pri rimarkindaj eventoj, eternigitaj en #349;tono kaj metalo…

Plu revante, Veda Kong penetris en la gigantan kavernon kun areo #265;irka#365; tri-kvar mil kvadrataj metroj. La foriranta en mallumon plafono estis fleksi#285;anta kiel ronda volbo, de kiu pendis longaj stalaktitoj, brilantaj en elektra lumo. La halo efektive montri#285;is majesta. Realigante la pensojn de Veda, en ni#265;oj de muroj, ri#265;aj je ripoj kaj elstara#309;oj de kalkaj surflua#309;oj, videblis ma#349;inoj kaj #349;rankoj. La arkeologoj kun #285;ojaj ekkrioj dis#349;uti#285;is la#365; perimetro de la subtera halo. Multaj el la starantaj en la ni#265;oj ma#349;inoj, iuloke ankora#365; konservintaj brilon de vitro kaj de laka poluro, evidenti#285;is veturiloj, kiuj tiel pla#265;is al homoj de fora pasinteco kaj dum la erao de la Disa Mondo estis opiniataj la pinto de la te#293;nika genio de la homaro. Tiam ial oni konstruadis tre multe da veturiloj, kapablaj transporti sur siaj molaj se#285;oj nur kelkajn homojn. Konstruo de la veturiloj atingis fajnecon, me#293;anismoj de regado kaj movado estis spritaj, sed en cetero tiuj ma#349;inoj estis evidenta sensenca#309;o. Centmilope ili turni#285;adis la#365; stratoj de urboj kaj la#365; vojoj, transportante tien kaj reen homojn, ial laborantajn malproksime de sia lo#285;ejo kaj #265;iutage hastantajn trafi al laborejo kaj reveni hejmen. Tiuj veturiloj estis dan#285;eraj en stirado, mortigis grandegan nombron da homoj, forbruligis miliardojn da tunoj da valoregaj rezervoj de organikaj substancoj, akumulitaj en la geologia pasinteco de la planedo, veneninte la atmosferon per karbona dioksido. La arkeologoj de la epoko de la Ringo spertis elrevi#285;on, ekvidinte, ke al tiuj strangaj veturiloj estas disponigita tiom granda loko en la kaverno.

Sed sur malaltaj platformoj altis pli potencaj pi#349;taj motoroj, elektraj motoroj, reakciaj, turbinaj, nukleaj. En vitraj #349;rankoj, sub dika tavolo da kalkaj flua#309;oj situis en vertikalaj vicoj aparatoj — eble, televidaj riceviloj, fotokameraoj, kalkuliloj a#365; aliaj aparatoj de simila celo. Tiu muzeo de ma#349;inoj, parte dis#349;uti#285;inta en rustan polvon, sed parte bone konservi#285;inta, estis granda valoro, #265;ar ver#349;is lumon sur la nivelon de te#293;niko de la fora tempo, kies plej granda parto de historiaj dokumentoj malaperis en militaj kaj politikaj perturboj.

La fidela asistantino Miiko Ejgoro, ree forlasinta sian amatan maron por humido kaj mallumo de subtera#309;oj, rimarkis en fino de la halo, malanta#365; dika kalko#349;tona fosto, nigran truon de trairejo. La fosto evidenti#285;is skeleto de ma#349;ino, kaj #265;e #285;ia piedo ku#349;is amaso da plasta polvo — resta#309;oj de #349;ildo, kiu iam malfermis la trairejon. Anta#365;i#285;ante pa#349;on post pa#349;o la#365; ru#285;aj kabloj de la skoltaj rampantaj #265;aroj, la arkeologoj penetris en la duan kavernon, situantan preska#365; sur sama nivelo kaj plenigitan per vicoj de hermetikaj #349;rankoj el vitro kaj metalo. Longa surskribo per grandaj leteroj en la angla lingvo zonis vertikalajn, iuloke de#349;uti#285;antajn murojn. Veda ne povis deteni sin, por ne de#265;ifri #285;in malnete.

Kun fanfaronado, tipa por antikva individuismo, la konstruintoj de la ka#349;ejo deklaris al la posteuloj, ke ili atingis pintojn de scio kaj konservas #265;i tie por la estonteco siajn gigantajn atingojn.

Miiko malestime kuntiris la #349;ultrojn.

— La#365; sola tiu surskribo eblas determini, ke la kaverno «Ka#349;ejo de kulturo» rilatas al la fino de la EDM, al la lastaj jaroj de ekzisto de la malnova formo de la socio. Tiel karaktera por ili estas malracia certeco pri eterna kaj ne#349;an#285;ebla ekzisto de sia okcidenta civilizo, de sia lingvo, de moroj, moralo kaj grandeco de la tiel nomata blanka homo. Mi malamas tiun civilizon!

— Vi imagas la pasintecon klare, sed unuflanke, Miiko. Mi vidas tra mornaj trajtoj de la mortinta pasinteco tiujn, kiuj luktis por la estonteco. Ilia estonteco estas nia nuno. Mi vidas multajn virinojn kaj virojn, ser#265;intajn lumon en mallar#285;a, neri#265;a vivo, bonkorajn tiomgrade, ke ili helpis al aliuloj, kaj fortajn tiomgrade, ke ili ne krueli#285;is en sufoka morala atmosfero de la #265;irka#365;anta mondo. Kaj kura#285;ajn, freneze kura#285;ajn!

— Tiuj, kiuj ka#349;is #265;i tie sian kulturon, ne estis tiaj, — kontra#365;diris Miiko. — Rigardu, #265;i tie estas kolektitaj nur solaj te#293;nika#309;oj. Ili fiera#265;is pri te#293;niko, ne atentante kreskantan moralan kaj emocian sova#285;i#285;on. Ili malestimis la pasintecon kaj ne vidis la estontecon!

Veda pensis, ke Miiko pravas. La vivo de la kreintoj de la ka#349;ejo estus pli facila, se ili povus kompari la atingitan kun tio, kio ankora#365; restis farenda por vera rearan#285;o de la mondo kaj la socio. Tiam ilia malpurigita, fulgokovrita planedo kun forhakitaj arbaroj, super#309;etita per papero kaj frakasita vitro, per brikoj kaj rusta fero, aperus anta#365; ili klare videbla, kiel sur manplato. Ili, la prauloj, pli bone komprenus, kion ankora#365; ili faru, kaj #265;esus blindigi sin per memla#365;do.

En la trian halon kondukis mallar#285;a puto, mallevi#285;anta vertikale je tridek du metroj. Forsendinte Miiko-n kun du helpantoj por preni gama-radian aparaton por travido de #349;rankoj, Veda komencis pririgardi la trian kavernon, liberan de surflua#309;oj de kalko kaj argilo. Malaltaj rektangulaj vitro#349;rankoj el gisita vitro nur kovri#285;is per roso pro humido, penetrinta internen. Alpremi#285;inte al la vitroj, la arkeologoj sukcesis vidi komplikajn arta#309;ojn el oro kaj plateno, ornamitajn per juvel#349;tonoj.

Ju#285;ante la#365; la arta#309;oj, tiuj antikvaj relikvoj estis kolektitaj dum la epoko, kiam la homoj ankora#365; ne forlasis la praan kutimon, aperintan el adorado de prauloj, opinii malnova#309;ojn pli valoraj, ol nova#309;ojn. Veda, samkiel dum la legado de la surskribo, sentis #265;agrenon pro sensenca memcerteco de homoj, opiniintaj, ke iliaj konceptoj pri valoreco kaj iliaj gustoj pasos sen#349;an#285;aj tra dekoj da jarcentoj kaj estos akceptitaj de foraj posteuloj kiel kanono.

La malproksima ekstrema#309;o de la kaverno estis transiranta en altan kaj rektan koridoron, oblikve mallevi#285;antan sur nekonatan profundon. Nombriloj de la skoltaj rampuloj-robotoj montris en la komenco de la koridoro tricent kvar metrojn for de la supra#309;o. Lar#285;aj fendoj sekcis pendantajn volbojn je apartaj gigantaj platoj da kalko#349;tono, pezantaj, probable, milojn da tunoj. Veda eksentis maltrankvilon. La sperto de esploro de multaj subtera#309;oj sufloris al la juna virino, ke #349;tonmaso #265;e piedo de la montaro estas en nestabila ekvilibro. Eble, #285;i estis #349;ovita pro tertremo kaj pro #285;enerala levi#285;o de montoj, kreskintaj dum jarcentoj, pasintaj ekde la tempo de kreo de la ka#349;ejo, je kvindek metroj. Fiksi tiun monstran mason estis neeble por ordinara arkeologia ekspedicio. Nur celoj, gravaj por la ekonomio de la planedo, pravigus tiom grandajn penojn.

Samtempe la historiaj sekretoj, ka#349;itaj en tia profunda kaverno, povis havi anka#365; te#293;nologian valoron, kiel forgesitaj, sed utilaj por la nuno inventa#309;oj.

Rezigno de plua esploro estus sa#285;a singardo. Sed kial sciencisto devas tiom gardeme rilati al sia persono? Kiam milionoj da homoj faras riskajn laborojn kaj eksperimentojn, kiam Dar Veter kun kamaradoj laboras sur alto je kvindek sep mil kilometroj super la Tero, kaj Erg Noor prepari#285;as al vojo sen reveno! Amba#365; tiuj homoj, tiel estimataj de Veda, ne retiri#285;us… Do, ne retiri#285;os anka#365; #349;i…

Rezervaj baterioj, elektronika filmaparato, du oksigenaj aparatoj… Ili iros duope kun la sentima Miiko, lasinte la kamaradojn por esploro de la tria halo.

Veda Kong konsilis al siaj kunlaborantoj reforti#285;i per man#285;o. Oni elprenis platetojn da voja#285;a man#285;o, premitajn el rapide digestataj proteinoj, sukeroj kaj drogoj, neniigantaj toksinojn de laco, miksitaj kun vitaminoj, hormonoj kaj nervaj stimuliloj. Veda, estante en maltrankvila malpacienco, ne deziris man#285;i. Miiko aperis nur post kvardek minutoj. Evidenti#285;is, ke #349;i ne povis reteni sin kaj travidis kelkajn #349;rankojn kaj haste esploris ilian entenon.

La idino de japanaj plon#285;istinoj dankis sian estrinon per rigardo kaj momente prepari#285;is por iro.

Maldikaj ru#285;aj kabloj etendi#285;is la#365; centro de la trairejo. Pal-lila lumo de memlumantaj gasaj kronoj sur kapoj de la virinoj ne povis trabati la miljaran mallumon anta#365;e, kie la deklivo i#285;adis #265;iam pli kruta. Obtuze kaj egalmezure faladis de la tegmento grandaj malvarmaj gutoj. La#365; flankoj kaj de malsupre a#365;di#285;is murmurado de akvo, defluanta la#365; la fendoj. Penetre malseka aero restis morte senmova en la fermita malhela subtera#309;o. Nur en kavernoj ekzistas tia silento — #285;in gardas la sensenta senviva kaj inerta materio mem de la tera krusto. Supre, malgra#365; kiom ajn profunda silento, en la naturo #265;iam estas divenebla ka#349;ita vivo, movi#285;o de akvo, aero a#365; lumo.

Miiko kaj Veda nevole submeti#285;is al hipnoto de la profunda kaverno, ka#349;inta ilin amba#365; en la nigra sino, kiel en profundo de mortinta pasinteco, forvi#349;ita de la tempo kaj revivi#285;anta nur en fantomoj de fantazio.

La mallevi#285;o estis okazanta rapide, kvankam dika tavolo da glueca argilo ku#349;is sur la planko de la trairejo. Rokpecoj, elfalintaj el la muroj, iuloke devigis grimpi sur ilin, trarampante en fendoj inter la plafono kaj la obstrukco. Dum duonhoro Miiko kaj Veda mallevi#285;is je cent na#365;dek metroj kaj atingis glatan muron, haltigite de kiu pace ku#349;is amba#365; skoltaj robotoj-rampuloj. Sufi#265;is unu rebrilo de lumo, por rekoni en la muro masivan kaj hermetike fermitan pordon el rustimuna #349;talo. Sur #285;i estis du konveksaj rondoj, enmuntitaj en la centron de la pordo, kun iaj signoj, orizitaj montriloj kaj fustoj. La seruro estis mal#349;losebla per konvencia signalo. Amba#365; arkeologoj konis tipojn de tiaj aparatoj, sed rilatajn al iom pli frua epoko. Konsili#285;inte, Veda kaj Miiko esploris la seruron. #284;i estis tre simila al tiuj agorditaj kun ruza malico konstrua#309;oj, per kiuj homoj de pasinteco strebis defendi siajn trezorojn kontra#365; «fremduloj» — dum la erao de la Disa Mondo ekzistis tia divido de homoj al «siauloj» kaj «fremduloj». Plurfoje tiaj pordoj dum penoj malfermi ilin eligadis eksploda#309;ojn, venenajn gasojn, blindigajn radiojn, kaj nenion suspektantaj esploristoj pereadis.

Me#293;anismoj el persistaj metaloj a#365; el specialaj plastoj ne detrui#285;is dum jarmiloj kaj forportis multajn vivojn, anta#365; ol arkeologoj ellernis sendan#285;erigi tiajn #349;talajn pordojn.

I#285;is evidente, ke la pordon necesos malfermi per specialaj aparatoj. Necesis reveni de la sojlo mem de la #265;efa sekreto de la kaverno. Kiu povis dubi, ke malanta#365; la firme fermita pordo devas ka#349;i#285;i la plej grava kaj valora por la homoj de la fora tempo? Estinginte la lanternojn kaj limi#285;inte per lumo de la kronoj, Veda kaj Miiko eksidis por ripozi kaj man#285;i.

— Kio povas esti tie? — suspiris Miiko, ne de#349;irante la okulojn de la pordo, orgojle briletanta per oro de signoj. — #284;i kvaza#365; ridas pri ni: mi ne enlasos, mi ne diros!..

— Kaj kion vi sukcesis travidi en #349;rankoj de la dua halo? — demandis Veda, forpelante primitivan kaj vanan doma#285;on pri la neatendita obstaklo.

— Desegna#309;ojn de ma#349;inoj, librojn, presitajn ne sur antikva papero el ligno, sed sur metalaj folioj. Ankora#365;, ver#349;ajne, rula#309;ojn de kinofilmoj, iajn listojn, stelajn kaj terajn mapojn.

— En la unua halo — specimenoj de ma#349;inoj, en la dua — te#293;nika dokumentaro por ili, en la tria — kiel tion diri… valora#309;oj de la epoko, kiam ankora#365; ekzistis mono. Do, tio konformas al skemoj.

— Kie do estas valora#309;oj en nia senco? Superaj atingoj de spirita evoluo de la homaro: de scienco, arto, literaturo? — ekkriis Miiko.

— Mi esperas, ke ili estas malanta#365; la pordo, — trankvile respondis Veda, — sed mi ne miros, se tie trovi#285;os armilaro.

— Kio, kio?

— Armiloj, rimedoj de amasa kaj rapida mortigo.

La malalta Miiko ekpensis, malgaji#285;is kaj malla#365;te diris:

— Jes, tio estas natura, se ni pensos pri celo de tiu ka#349;ejo. #264;i tie estas ka#349;itaj kontra#365; ebla neniigo la bazaj te#293;nikaj kaj materiaj valora#309;oj de la tiama okcidenta civilizo. Sed kion oni opiniis la baza, se ankora#365; ne ekzistis publika opinio de la tuta planedo a#365; e#265; de popoloj de tiuj landoj? Neceson kaj gravecon de io por certa momento decidis la reganta grupo de ofte tute nekompetentaj homoj. Tial #265;i tie estas tute ne tio, kio vere estis la plej granda valoro por la homaro, sed tio, kion tiu a#365; alia grupo de homoj opiniis tia. Ili intencis konservi anta#365; #265;io ma#349;inojn kaj, probable, armilaron, ne komprenante tion, ke civilizo estas konstruata historie, simile al viva organismo.

— Jes, per kresko kaj adopto de labora sperto, de scioj, de te#293;niko, de materialaj rezervoj, de puregaj #293;emiaj substancoj kaj konstrua#309;oj. Restarigi detruitan altan civilizon estas neeble pro manko de firmegaj alojoj, raraj metaloj, ma#349;inoj, kapablaj labori kun granda rendimento kaj malgrandegaj devioj. Se #265;io #265;i estus neniigita, do de kie oni prenus materialojn kaj sperton, scipovon krei #265;iam plikompliki#285;antajn kibernetikajn ma#349;inojn, kapablajn kontentigi bezonojn de miliardoj da homoj?

— Same neebla estus tiam reveno al la nema#349;ina civilizo, kiel la helenisma, pri kiu ili fojfoje revis.

— Certe. Anstata#365; la helenisma kulturo aperus terura malsato. Individuistoj-revuloj ne deziris kompreni, ke la historio ne revenas!

— Mi ne asertas kategorie, ke malanta#365; la pordo estas armilaro, — revenis al la #265;efa temo Veda, — sed multo diras por tio. Se la kreintoj de la ka#349;ejo eraris, kiel estis karaktere por tiu tempo, miksante kulturon kun civilizo, ne komprenante nepran devon de eduko kaj evoluigo de emocioj de la homo, do por ili ne estis vive necesaj verkoj de arto kaj literaturo a#365; scienco, malproksima de postuloj de la nuna momento. Tiutempe e#265; sciencon oni dividis je la utila kaj la senutila, ne pensante pri #285;ia unueco. Tian sciencon kaj tian arton oni opiniis nur agrabla, sed e#265; ne #265;iam utila kaj necesa akompano de vivo de la homo. Sed #265;i tie estas ka#349;ita la plej grava. Kaj mi pensas pri armilaro, kiel ajn naiva kaj absurda tio #349;ajnas por ni, modernaj homoj.

Veda eksilentis, fiksrigardante la pordon.

— Eble, tio estas simpla me#293;anismo, kaj ni malfermos #285;in, a#365;skultante per mikrofono, — subite diris #349;i, alirante la pordon. — #264;u ni risku?

Miiko #309;etis sin inter la pordo kaj la amikino.

— Ne, Veda! Por kio tiu absurda risko?

— Al mi #349;ajnas, ke la kaverno apena#365; tenas sin. Ni foriros, sed reveni jam ne sukcesos… #264;u vi a#365;das?

Malklara malproksima bruo fojfoje penetradis en la kameron anta#365; la pordo. #284;i iris jen de malsupre, jen de supre.

Sed Miiko restis firma. #348;i staris per la dorso al la pordo, lar#285;e dismetinte la brakojn.

— Se tie estas armilaro, Veda! Kiel do #285;i povas esti nedefendita…

Post du tagoj en la kavernon oni transportis porteblajn aparatojn: reflektan rentgenan ekranon por travido de la me#293;anismo, fokusigitan ultrafrekvencan radiilon por detruo de interna ligo de la detaloj. Sed oni ne sukcesis uzi la aparatojn.

Subite el interno de la kaverno a#365;di#285;is intermita bruo. Forta tremo de la grundo sub la piedoj devigis la homojn instinkte #309;eti#285;i al la elirejo — la esploristoj estis en la tria, la malsupra kaverno.

La bruo estis pliforti#285;anta, transirante al obtuza grinco. Ver#349;ajne, la tuta maso de fendita #349;tonaro estis mallevi#285;anta la#365; de#349;ova fendo la#365;longe de la piedo de la monto.

— #264;io pereis! Ni ne sukcesis. Savi#285;u, supren! — malfeli#265;e ekkriis Veda, kaj la homoj #309;eti#285;is al robotaj #265;aroj.

Alkro#265;inte sin al kabloj de robotoj, ili grimpis supren la#365; la puto. Bruo kaj tremo de #349;tonaj muroj persekutis ilin post la dorsoj kaj finfine atingis. Terura bruego… La interna muro de la dua kaverno falegis en la truon, krei#285;intan sur la loko de la puto — la enirejo en la trian halon. Aera ondo la#365;vorte elblovis la homojn kune kun polvo kaj gruzo sub altajn volbojn de la unua halo. La arkeologoj sterni#285;is sur la planko en atendo de pereo.

Amasoj da polvo, penetrintaj en la kavernon, estis malrapide mallevi#285;antaj. Tra la polva nebulo fostoj de stalagmitoj kaj elstara#309;oj ne estis #349;an#285;antaj siajn konturojn… La anta#365;a morta silento ree ekregis en la subtera#309;o…

Rekonscii#285;inta Veda levi#285;is. Du kunlaborantoj subtenis #349;in, sed #349;i malpacience liberi#285;is.

— Kie estas Miiko?

#348;ia asistantino, apogi#285;ante al malalta stalagmito, estis zorgeme forvi#349;anta #349;tonan polvon de sur la kolo, la oreloj kaj la haroj.

— Preska#365; #265;io pereis, — respondis #349;i al la muta demando. — La neatingebla pordo restos fermita sub kvarcent-metra tavolo da #349;tono. La tria kaverno estas detruita plene, kaj la dua… la dua ankora#365; povas esti elfosita. En #285;i por ni estas la plej valora, samkiel #265;i tie.

— Estas tiel… — Veda #265;irka#365;lekis la seki#285;intajn lipojn. — Sed ni kulpas pri malrapidemo kaj troa singardemo. Ni devis anta#365;vidi la falon.

— Tio estus senpruva anta#365;sento. Sed malfeli#265;i estas sensence. #264;u ni firmigus la #349;tonmasojn pro dubindaj valora#309;oj malanta#365; la pordo? Speciale se tie estas senutila armilaro.

— Sed se tie estas verkoj de arto, de valorega homa kreado? Ne, ni povus agi pli rapide!

Miiko kuntiris la #349;ultrojn kaj kondukis la afliktitan Veda-n post la kamaradoj al lukso de suna tago, al #285;ojo de pura akvo kaj de trankviliganta doloron elektra du#349;o.

Mven Mas, la#365; sia kutimo, estis pa#349;anta tien kaj reen la#365; la #265;ambro, disponigita al li en supera eta#285;o de la Domo de Historio en la Hinda sektoro de la norda lo#285;a zono. Li translo#285;i#285;is #265;i tien nur anta#365; du tagoj post laboro en la Domo de Historio de la Amerika sektoro.

La #265;ambro — pli #285;uste, verando kun ekstera muro el tuteca polariza vitro — estis turnita al bluaj foroj de monteta altebena#309;o. Mven Mas de tempo al tempo #349;altadis #349;utrojn de kruca polarizo. En la #265;ambro tiam ekregadis griza duonmallumo, kaj sur duonsfera ekrano pasadis per malrapida vico elektronikaj bildoj de pentra#309;oj, anticipe elektitaj de Mven Mas, fragmentoj de malnovaj kinofilmoj, skulpta#309;oj kaj domoj. La afrikano trarigardadis ilin, diktante al roboto-sekretario notojn por la estonta libro. La ma#349;ino tajpadis, numeradis la foliojn kaj zorgeme kunmetadis, dismetante ilin la#365; temoj a#365; #285;eneraligoj.

Laci#285;inte, Mven Mas mal#349;altadis la #349;utrojn kaj aliradis la fenestron, celante rigardon malproksimen kaj longe pripensante la vidita#309;on.

Li ne povis ne miri pri tio, kiom multaj aferoj el ankora#365; anta#365;nelonga kulturo de la homaro jam foriris en neekziston. Tute malaperis tiom karakteraj por la erao de la Monda Unui#285;o vortaj nuancoj — parolaj kaj skribaj artifikoj, kiujn oni iam opiniis signo de granda klereco. Tute #265;esis verkado kiel muziko de vortoj, tiom evoluinta ankora#365; dum la EKL — la erao de Komuna Laboro, malaperis lerta #309;onglado per vortoj, tiel nomata spriteco. E#265; pli frue malaperis neceso maski siajn pensojn, tiom grava por la EDM. #264;iuj konversacioj i#285;is multe pli simplaj kaj mallongaj. Ver#349;ajne, la erao de la Granda Ringo estos la erao de evoluigo de la tria signala sistemo de la homo, a#365; de kompreno sen vortoj.

De tempo al tempo Mven Mas turnadis sin al la #265;iam vigla me#293;anika sekretario kun novaj formuloj de siaj pensoj:

— Ekde la unua jarcento de la erao de la Ringo komenci#285;as la fluktua psikologio[52] de arto, fondita de Luda Fir. #284;uste #349;i sukcesis science pruvi malsamecon de emocia percepto #265;e virinoj kaj #265;e viroj, malferminte tiun regionon, kiu dum multaj jarcentoj ekzistis kiel duonmistika subkonscio. Sed pruvo la#365; la modernaj konceptoj estas la malpli granda parto de la afero. Luda Fir sukcesis pli gravan — #349;i skizis la #265;efajn celojn de sentaj perceptoj, danke al kio i#285;is eble strebi al ilia konformo #265;e malsamaj seksoj.

Sonoranta signalo kaj verda eklumo subite vokis la afrikanon al TVF. Voko, sendita dum horoj de okupi#285;oj, signifis ion seriozan. La a#365;tomata sekretario mal#349;alti#285;is, kaj Mven Mas dekuris malsupren, en la kameron de malproksimaj interparoloj.

Veda Kong kun kavetoj sur gratvunditaj vangoj kaj kun profundaj ombroj sub la okuloj salutis lin el la ekrano. #284;ojigita Mven Mas etendis al #349;i siajn grandajn manojn, vokinte malfortan rideton sur la zorgoplena viza#285;o de Veda.

— Helpu al mi, Mven. Mi scias, ke vi laboras, sed Dar Veter forestas sur la Tero, Erg Noor estas malproksime, kaj krom ili, mi havas nur vin, al kiu mi povas simple veni kun ajna peto. Mi havas malfeli#265;on…

— Kio? #264;u Dar Veter?…

— Ho ne! Falo sur loko de elfosado de kaverno. — Kaj Veda mallonge rakontis pri la okazinta#309;o en la kaverno Den-Of-Kul.

— Vi nun estas la sola el miaj amikoj, kiu havas rajton de libera aliro al la A#365;gura Cerbo.

— Al kiu el la kvar?

— Al tiu de Malsupra Determineco.

— Mi komprenis. Necesas prikalkuli eblojn atingi la #349;talan pordon kun malplej granda mal#349;paro de laboro kaj materialoj? #264;u la datumoj estas kolektitaj?

— Ili estas anta#365; mi.

Mven Mas reskribis kelkajn vicojn da ciferoj.

— Nun necesas atendi, kiam la ma#349;ino akceptos miajn datumojn. Atendu, nun mi komuniki#285;os kun de#309;oranta in#285;eniero de la AC. La Cerbo de Malsupra Determineco situas en la A#365;stralia sektoro de la suda zono.

— Kaj kie estas la Cerbo de Supra Determineco?

— En la Hinda sektoro de la lo#285;a zono, tie, kie estas mi… Mi komutas min, atendu.

Anta#365; la estingi#285;inta ekrano Veda penis imagi al si la A#365;guran Cerbon. En la imago aperis giganta homa cerbo kun #285;iaj sulkoj kaj anfraktoj, pulsanta kaj viva, kvankam la juna virino sciis, ke tiel estis nomataj gigantaj elektronikaj esploraj ma#349;inoj de la plej alta klaso, kapablaj solvi preska#365; ajnan taskon, solveblan por ellaboritaj bran#265;oj de matematiko. Sur la planedo estis nur kvar tiaj ma#349;inoj, specialigitaj malsame.

Veda atendis nelonge. La ekrano ekbrilis, kaj Mven Mas petis voki lin ree post ses tagoj.

— Mven, via helpo estas netaksebla!

— #264;u nur tial, ke mi posedas iomajn sciojn en matematiko? Sed via laboro estas netaksebla, #265;ar vi scias antikvajn lingvojn kaj kulturojn. Veda, vi tro enprofundi#285;is en la EDM-on!

La afrikano ekridis tiel bonkore kaj infekte, ke Veda ekridis same, kaj, adia#365;inte per gesto, malaperis.

En la difinita tempo Mven Mas ree ekvidis la junan virinon en la televideofono.

— Vi povas ne diri — mi vidas, ke la respondo estas negativa…

— Jes. Stabileco estas sub la limo de sekureco…

— En la limoj de niaj ebloj restas nur tunela elfosado de gardo#349;rankoj de la dua kaverno, — malgaje diris Veda.

— #264;u la afero meritas tiom fortan #265;agrenon?

— Pardonu min, Mven, sed anka#365; vi staris #265;e pordo, malanta#365; kiu ka#349;i#285;is sekreto. #264;e vi #285;i estas granda kaj universala, kaj #265;e mi malgranda. Sed emocie mia malsukceso egalas al la via.

— Ni amba#365; estas kamaradoj en malfeli#265;o. Mi povas vin certigi, ke ni ankora#365; plurfoje bati#285;os je #349;talaj pordoj.

— Iu el ili finfine malfermi#285;os!

— Jes!

— Sed vi ja ne retiri#285;is tute?

— Certe. Ni kolektos novajn faktojn, montrilojn de pli #285;ustaj turnoj. La forto de la kosmo estas tiom nekredeble grandega, ke niaflanke estus naive ataki #285;in kun simpla bastono… Tute same, kiel por vi malfermi permane tiun dan#285;eran pordon.

— Sed se necesos atendi tutan vivon?

— Kio estas mia individua vivo por tiaj pa#349;oj de la scio!

— Mven, kie estas via pasia malpacienco?

— #284;i ne malaperis, sed estas bridita. Per la sufero…

— Kaj Ren Boz?

— Al li estas pli facile. Li da#365;rigas la vojon en ser#265;ado de precizigo de sia abstrakta#309;o.

— Mi komprenas. Minuton, Mven, estas io grava. — La ekrano kun Veda estingi#285;is, kaj, kiam #285;i ekbrilis ree, anta#365; Mven Mas kvaza#365; estis alia, juna kaj senzorga virino.

— Dar Veter mallevi#285;as sur la Teron. La sputniko kvindek sep estas finita anta#365; la limdato.

— #264;u tiel rapide? #264;u #265;io estas farita?

— Ne, nur ekstera munto kaj instalo de energi-produktaj ma#349;inoj. La internaj laboroj estas pli simplaj. Oni lin forvokas por ripozo kaj analizo de raporto de Junio Ant pri nova speco de mesa#285;oj la#365; la Ringo.

— Estos #285;oje vidi Dar Veter-on.

— Vi nepre vidos lin… Mi ne findiris. Per penoj de la tuta planedo estas preparita rezervo de anamezono por la nova stel#349;ipo «Cigno». #264;u vi estos tie?

— Mi estos. La planedo montros por adia#365;o kun la #349;ipanaro de «Cigno» #265;ion plej belan kaj amatan. Ili anka#365; deziris spekti la dancon de #264;ara en la festo de Flamaj Tasegoj. #348;i mem veturas en la centran kosmohavenon El Homra. Ni renkonti#285;os tie!

— Bone, Mven Mas, kara!