"La nebulozo de Andromedo" - читать интересную книгу автора (Efremov Ivan)

#264;apitro 7 Simfonio fa-minora de kolora tono 4.750 mu

Platoj de diafana plasto servis kiel muroj de lar#285;a verando, rigardanta al sudo, al la maro. Pala difuzita lumo el la plafono ne disputis kun la hela luno, sed kompletigis #285;in, mildigante la krudan nigrecon de ombroj. Sur la verando kolekti#285;is preska#365; tuta anaro de la mara ekspedicio. Nur #285;iaj plej junaj laborantoj aran#285;is ludon en la maro, priver#349;ita de luna lumo. Venis kun sia belega modelo pentristo Kart San. Ekspediciestro Frit Don, skuante la longajn orkolorajn harojn, rakontis pri esploro de la #265;evalo, trovita de Miiko. Determino de materialo de la statuo por ekscii #285;ian pezon kondukis al neatenditaj rezultoj. Sub supra#309;a tavolo de ia alojo estis pura oro. Se la #265;evalo estis gisita, do la pezo de la statuo, e#265; konsiderante elpu#349;itan de #285;i akvon, atingis kvarcent tunojn. Por levo de tia monstro oni vokis grandajn #349;ipojn kun specialaj iloj.

Responde al demandoj, kiel oni klarigu la absurdegan uzon de valora metalo, unu el pli a#285;aj kunlaborantoj de la ekspedicio rememoris renkontitan en historiaj arkivoj legendon pri malapero de ora rezervo de tuta lando: tiam oro servis kiel ekvivalento de valoro de laboro. Krimaj regantoj, kulpaj pri tiranio kaj mizerigo de popolo, anta#365; ol malaperi, fu#285;inte en alian landon — tiam estis obstakloj por komunikado de diversaj popoloj inter si, kiujn oni nomis limoj, — kolektis tutan rezervon de oro kaj gisis el #285;i statuon, kiun metis sur la plej homri#265;an placon de la #265;efurbo de la lando. Neniu sukcesis trovi la oron. La historiisto eldiris divenon, ke neniu tiam komprenis, kiu metalo ka#349;i#285;as sub la tavolo de nekosta alojo.

La rakonto ka#365;zis vigli#285;on. La trovo de kolosa kvanto da oro estis bonega donaco al la homaro. Kvankam la peza flava metalo jam delonge ne servis kiel simbolo de valora#309;oj, #285;i restis tre necesa por elektraj aparatoj, medicinaj drogoj kaj speciale por produktado de anamezono.

En angulo #265;e ekstera flanko de la verando kolekti#285;is en densan rondeton Veda Kong, Dar Veter, la pentristo, #264;ara Nandi kaj Evda Nal. Apude sin#285;eneme eksidis Ren Boz. Ne #265;eestis nur Mven Mas.

— Vi pravis, asertante, ke artisto — pli #285;uste, la arto entute — #265;iam kaj neeviteble postrestas la rapidegan kreskon de scioj kaj te#293;niko, — parolis Dar Veter.

— Vi ne komprenis min, — kontra#365;diris Kart San. — La arto jam korektis siajn erarojn kaj komprenis sian devon anta#365; la homaro. #284;i #265;esis kreadi premantajn monumentajn formojn, montri brilon kaj grandecon, reale ne ekzistantajn, #265;ar tio estas ekstera#309;o. Evoluigi la emocian flankon de la homo i#285;is la plej grava devo de la arto. Nur #285;i posedas forton de agordo de la homa psiko, de #285;ia preparo al percepto de plej komplikaj impresoj. Kiu ne konas sor#265;an facilecon de kompreno, kiun donas anticipa agordo — per muziko, farboj, formo?… Kaj kiel fermi#285;as homa animo, se oni enrompi#285;as en #285;in krude kaj perforte. Vi, historiistoj, pli bone, ol iu alia, scias, kiom da malfeli#265;oj pasis la homaro en lukto por evoluigo kaj eduko de la emocia flanko de la psiko.

— En fora pasinteco estis tempo, kiam la arto strebis al abstraktaj formoj, — rimarkis Veda Kong.

— La arto strebis al abstrakteco, imitante la racion, ricevintan evidentan prioritaton super #265;io cetera. Sed esti esprimita abstrakte la arto ne povas, krom muziko, kiu okupas specialan lokon kaj siamaniere estas same tute konkreta. Tio estis falsa vojo.

— Do, kian vojon vi opinias la vera?

— La arto, la#365; mi, estas reflekto de lukto kaj maltrankvilo de la mondo en sentoj de homoj, iufoje ilustra#309;o de la vivo, sed sub rego de #285;enerala celkonformeco. #284;uste tiu konformeco estas la belo, sen kiu mi ne vidas feli#265;on kaj sencon de la vivo. Alie la arto facile degeneras al bizaraj elpensa#309;oj, speciale #265;e nesufi#265;a kono de la vivo kaj de historio…

— Mi #265;iam deziris, ke la vojo de la arto estu en venkado kaj #349;an#285;ado de la mondo, sed ne nur #285;ia sento, — enmetis Dar Veter.

— Mi konsentas! — ekkriis Kart San. — Sed kun tiu aldono, ke ne nur de la ekstera mondo, sed anka#365;, #265;efe, de la interna mondo de emocioj de la homo. De lia edukado… kun kompreno de #265;iuj kontra#365;diroj.

Evda Nal metis sur la manon de Dar Veter la sian, fortikan kaj varman.

— Pri kiu revo vi rezignis hodia#365;?

— Pri tre granda…

— #264;iu el ni, kiu spektis, — da#365;rigis sian parolon la pentristo, — verkojn de amasa arto de la antikveco — kinofilmojn, registra#309;ojn de teatraj spektakloj, ekspoziciojn de pentra#309;oj, — tiu scias, kiel mirakle cizelitaj, fajnaj, rafinitaj de #265;io superflua #349;ajnas niaj modernaj spekta#309;oj, dancoj, pentra#309;oj… Mi jam ne parolas pri epokoj de dekadenco.

— Li estas sa#285;a, sed multevorta, — flustris Veda Kong.

— Al pentristo estas malfacile esprimi per vortoj a#365; formuloj tiujn komplikegajn fenomenojn, kiujn li vidas kaj elektas el la #265;irka#365;a#309;o, — defendis lin #264;ara Nandi, kaj Evda Nal aprobe kapjesis.

— Kaj mi deziras, — da#365;rigis Kart San, — iri tiel: kolekti kaj kunigi purajn grajnojn de belega vereco de sentoj, formoj, koloroj, dis#309;etitaj en apartaj homoj, en unu bildon. Restarigi antikvajn bildojn en supera esprimo de beleco de #265;iu el la rasoj de fora pasinteco, kies mikso kreis la modernan homaron. Tiel, «Filino de Gondvano» estas unui#285;o kun la naturo, subkonscia scio de interligo de aferoj kaj fenomenoj, ankora#365; trapenetrita de instinktoj komplekso de sentoj, sentuma#309;oj.

«Filino de Tetiso» — de Mediteraneo — estas forte evoluintaj sentoj, sentime vastaj kaj senfine diversaj, — #265;i tie jam estas alia #349;tupo de kuni#285;o kun la naturo — per emocioj, sed ne per instinktoj. Forto de Eroso, malfermite kaj pure obeigita al levi#285;o de la homo. Antikvaj kulturoj de Mediteraneo — kretanoj, etruskoj, helenoj, prahindoj, — en ilia medio aperis bildo de homo, kiu povus krei tiun emocian kulturon. Kian bonan #349;ancon mi ricevis, trovinte #264;ara-n: hazarde en #349;i kuni#285;is trajtoj de antikvaj greko-kretanoj kaj de pli malfruaj popoloj de Centra Hindujo.

Veda ridetis al praveco de sia diveno, kaj Dar Veter flustris al #349;i, ke estus malfacile trovi pli bonan modelon.

— Se mi sukcesos fari «Filinon de Mediteraneo», do estas neevitebla plenumo de la tria parto de la intenco — or-hara a#365; blonda norda virino kun trankvilaj kaj diafanaj okuloj, alta, iom malrapida, atente rigardanta la mondon, simila al antikvaj virinoj de la rusa, la skandinava a#365; la angla popoloj. Nur post tio mi povos komenci sintezon — kreon de bildo de la moderna virino, en kiu mi kunigos la plej bonan el #265;iuj tri tiuj prauloj.

— Kial nur «filinoj», sed ne «filoj»? — ridetis Veda.

— #264;u necesas klarigi, ke belo #265;iam estas pli finita en virino kaj cizelita pli forte la#365; le#285;oj de fiziologio… — sulkigis la brovojn la pentristo.

— Kiam vi verkos vian trian pentra#309;on, rigardu al Veda Kong, — komencis Evda Nal. — Apena#365;…

La pentristo rapide ekstaris.

— #264;u vi pensas, ke mi ne vidas! Sed mi luktas kun mi, por ke en min ne eniru tiu bildo nun, kiam mi estas plena de la alia. Sed Veda…

— Revas pri muziko, — iom ru#285;i#285;is tiu. — Estas doma#285;e, ke #265;i tie estas nur suna piano, muta nokte!

— #264;u de la sistemo, funkcianta per duonkondukiloj pro suna lumo? — demandis Ren Boz, fleksi#285;ante trans brakapogilon de la fotelo. — Tiam mi povus trans#349;alti #285;in al kurento de la ricevilo.

— #264;u tio estos longe? — ek#285;ojis Veda.

— #264;irka#365; horo da laboro.

— Ne necesas. Post horo komenci#285;os elsendo de nova#309;oj la#365; la monda reto. Ni enprofundi#285;is en laboron, kaj dum du vesperoj neniu #349;altis la ricevilon.

— Tiuokaze kantu, Veda, — petis Dar Veter. — Kart San havas eternan muzikilon kun kordoj el tempo de la Malhelaj jarcentoj de fe#365;disma socio.

— Gitaron, — sufloris #264;ara Nandi.

— Kiu ludos?.. Mi provos — eble, mi sukcesos mem.

— Mi ludas! — #264;ara montris sin preta kuri por la gitaro en la studion.

— Ni kuru kune, — proponis Frit Don.

#264;ara petole #309;etis supren la nigran mason de siaj haroj. #348;erlis turnis stangon kaj de#349;ovis flankan muron de la verando, malferminte vidon la#365; la bordo al la orienta angulo de la golfo. Frit Don ekkuris per grandegaj saltoj. #264;ara kuris, fleksinte la kapon malanta#365;en. La junulino komence postrestis, sed al la studio ili amba#365; alkuris samtempe, plon#285;is en la nigran, neprilumitan enirejon kaj post sekundo jam ree estis kurantaj la#365;longe de la maro sub la luno, obstinaj kaj rapidpiedaj. Frit Don la unua atingis la verandon, sed #264;ara saltis tra la malfermita flanka klapo kaj i#285;is ene de la #265;ambro.

Veda ravite svingis la manojn.

— Ja Frit Don estas venkinto de printempa dekatlono!

— Kaj #264;ara Nandi finis superan lernejon de dancoj: amba#365; #349;tupojn — de la antikvaj kaj de la modernaj, — samtone kun Veda respondis Kart San.

— Mi kaj Veda same lernis, sed nur en la malsupera, — suspiris Evda Nal.

— La malsuperan nun #265;iuj pasas, — mokis la pentristo.

#264;ara malrapide plukis kordojn de la gitaro, levinte sian etan malmolan mentonon. La alta vo#265;o de la juna virino eksonoris per sopiro kaj voko. #348;i kantis novan, #309;us venintan el la suda zono kanton pri nereali#285;inta revo. En la melodion eniris la malalta vo#265;o de Veda kaj i#285;is tiu radio de strebo, #265;irka#365; kiu flirtadis kaj malla#365;ti#285;adis la kantado de #264;ara. La dueto montri#285;is bonega — tiel kontra#365;aj estis amba#365; kantantinoj kaj tiel ili kompletigis unu la alian. Dar Veter movadis sian rigardon de unu al la alia kaj ne povis decidi, al kiu pli konvenas kantado — #265;u al Veda, staranta, apoginte sin al regpanelo de la ricevilo, mallevinte la kapon sub pezo de la helaj harligoj, ar#285;ente brilantaj en luna lumo, a#365; al #264;ara, klini#285;inta anta#365;en, kun la gitaro sur la rondaj nudaj genuoj, kun la viza#285;o, tiel malhela pro sunbruno, ke sur #285;i akre blankis la dentoj kaj la puraj bluetaj okulblanka#309;oj.

La kanto eksilentis. #264;ara nedecideme estis fingrumanta la kordojn. Kaj Dar Veter kunpremis la dentojn. Tio estis #285;uste tiu kanto, kiu iam malproksimigis lin de Veda, — nun suferiga anka#365; por #349;i.

La sonoj de la kordoj sekvis unu la alian impete, unu akordo penadis atingi la alian kaj senforte malla#365;ti#285;adis, ne atingite kuni#285;on. La melodio iris abrupte, kvaza#365; pla#365;doj de ondoj faladis sur bordon, disver#349;i#285;adis por momento la#365; malprofunda#309;oj kaj deruli#285;adis unu post la alia en nigran senfundan maron. #264;ara nenion sciis — #349;ia sonora vo#265;o vivigis la vortojn pri amo, fluganta en glaciaj abismoj de la spaco, de stelo al stelo, penante trovi, kompreni, eksenti, kie estas li… Tiu, foririnta en la kosmon por heroa ser#265;ado, li jam ne revenos — estu tiel! Sed almena#365; por unusola momento ekscii, kio okazas al li, helpi per pre#285;o, per karesa penso, per saluto! Veda silentis. #264;ara, eksentinte ion malbonan, #265;esigis la kanton, salte ekstaris, #309;etis la gitaron al la pentristo kaj aliris la senmove starantan helharan virinon, kulpe klininte la kapon.

Veda ridetis.

— Dancu al mi, #264;ara!

Tiu obeeme kapjesis, konsentante, sed tiam enmiksi#285;is Frit Don:

— Ni prokrastu dancojn — nun estos la elsendo!

Sur la tegmento de la domo el#349;ovi#285;is teleskopeca tubo, alte levinta du krucigitajn metalajn ebenojn kun ok duongloboj sur kronanta la konstrua#309;on metala rondo. La #265;ambron plenigis potencaj sonoj.

La elsendo komenci#285;is per montro de unu el novaj spiralaj urboj de la norda lo#285;a zono. Inter urbokonstruantoj regis du direktoj de arkitekturo: urbo piramida kaj urbo spiral-helica. Ili estis konstruataj en lokoj, speciale oportunaj por lo#285;ado, kie koncentri#285;is priservado de a#365;tomataj fabrikoj, kies zonoj, alternante kun ringoj de boskoj kaj herbejoj, #265;irka#365;is la urbon, nepre elirantan al maro a#365; granda lago.

Urbojn oni konstruadis sur alta#309;oj, #265;ar domoj iris #349;tupe, tiel, ke ne estis e#265; unu, kies fasado ne estus plene malfermita al la suno, ventoj, la #265;ielo kaj steloj. #264;e interna flanko de la domoj situis ma#349;inejoj, tenejoj, distribuejoj, metiejoj kaj kuirejoj, ofte tre profundi#285;antaj en la teron. La adeptoj de la piramidaj urboj opiniis avanta#285;o ilian relative negrandan alton #265;e granda enhaveco, dum la konstruantoj de la spiralaj levadis siajn krea#309;ojn sur pli ol kilometran alton. Anta#365; la anoj de la mara ekspedicio aperis kruta spiralo, lumanta sub la suno per milionoj da opaleskaj muroj el plasto, per porcelanaj e#285;oj de skeletoj el fandita #349;tono, per fiksiloj el polurita metalo. #264;iu #285;ia spiralero estis poiome levi#285;anta de la periferio al la centro. Grupoj de domoj estis disigitaj per profundaj vertikalaj ni#265;oj. Sur kapturniga alto pendis malpezaj pontoj, balkonoj kaj elstara#309;oj de #285;ardenoj. Sparkantaj vertikalaj strioj kiel abutmentoj estis lar#285;i#285;antaj al la bazo, brakumante inter miloj da arkadoj grandegajn #349;tuparojn. Ili kondukis al #349;tupaj parkoj, radie disirantaj al la unua zono de densaj boskoj. Stratoj same kurbi#285;is spirale — la pendantaj la#365; la perimetro de la urbo a#365; la internaj, sub vitraj tegmentoj. Sur ili estis neniaj veturiloj — seninterrompaj #265;enoj de rultapi#349;oj ka#349;i#285;is en la#365;longaj ni#265;oj.

Homoj, viglaj, ridantaj, seriozaj, rapide iris la#365; stratoj a#365; promenis sub arkadoj, soli#285;adis en miloj da izolitaj lokoj: inter kolonaroj, sur transirejoj de #349;tuparoj, en pendantaj #285;ardenoj sur tegmentoj de #349;tupegoj…

La spekta#309;o de la urbego da#365;ris nelonge: komenci#285;is parola elsendo.

— Da#365;ras pridiskuto de la projekto, proponita de la Akademio de Direktitaj Radioj, — ekparolis homo, aperinta sur la ekrano, — pri anstata#365;igo de la linia alfabeto per elektronika registro. La projekto ne renkontas #265;ies subtenon. La #265;efa kontra#365;diro estas komplikeco de aparatoj de legado. Libro #265;esos esti amiko, #265;ie akompananta homon. Malgra#365; tuta ekstera avanta#285;o, la projekto estos malakceptita.

— Tro longe oni pridiskutis! — rimarkis Ren Boz.

— Estas granda kontra#365;diro, — respondis Dar Veter. — Unuflanke estas alloga simpleco de registrado, aliflanke — malfacileco de legado.

La homo sur la ekrano da#365;rigis:

— Konfirmi#285;as la hiera#365;a mesa#285;o — la tridek sepa stela ekparolis. Ili revenas…

Dar Veter rigidi#285;is, afekciita per forto de kontra#365;diraj sentoj. Per flanka vido li vidis malrapide ekstarantan Veda-n Kong kun #265;iam pli lar#285;e malfermi#285;antaj okuloj. La akri#285;inta a#365;do de Dar Veter kaptis #349;ian interrompi#285;antan spiradon.

— …el la kvadrato kvarcent unu, kaj la #349;ipo #309;us eliris el la minus-kampo[42] je unu centono de parseko for de la orbito de Neptuno. La prokrasto de reveno de la ekspedicio okazis pro renkonto de nigra suno. Perdoj de homoj ne estas! Rapido de la #349;ipo, — finis la anoncisto, — estas #265;irka#365; kvin sesonoj de la absoluta unuo. La ekspedicio estas atendata sur la stacio Tritono post dek unu tagoj. Atendu mesa#285;on pri mirindaj malkovroj!

La elsendo plu da#365;ris. Sekvis aliaj nova#309;oj, sed ilin jam neniu a#365;skultis. #264;iuj #265;irka#365;is Veda-n, komencis gratuli.

#348;i estis ridetanta kun la brulantaj vangoj kaj maltrankvilo, ka#349;ita en profundo de la okuloj. Alproksimi#285;is anka#365; Dar Veter. Veda eksentis firman premon de lia mano, i#285;inta necesa kaj proksima, renkontis lian rektan rigardon. Delonge li ne rigardis tiel. #348;i konis la malgajan kura#285;on, videblan en lia anta#365;a rilato al #349;i. Kaj sciis, ke nun li legas en #349;ia viza#285;o ne nur #285;ojon…

Dar Veter kviete lasis #349;ian manon, ridetis siamaniere, neripeteble hele, — kaj deiris. La kamaradoj el la ekspedicio estis vigle pridiskutantaj la mesa#285;on, Veda restis en la homa ringo, oblikve observante Dar Veter-on. #348;i vidis, kiel al li aliris Evda Nal, post minuto ali#285;is Ren Boz.

— Necesas trovi Mven Mas-on, li ankora#365; nenion scias! — kvaza#365; rekonscii#285;inte, ekkriis Dar Veter. — Iru kun mi, Evda. #264;u anka#365; vi, Ren?

— Anka#365; mi, — aliris #264;ara Nandi. — #264;u mi povas?

Ili eliris al malla#365;ta pla#365;do de ondoj. Dar Veter haltis, submetante la viza#285;on al malvarmeta blovo, kaj profunde suspiris. Turni#285;inte, li renkontis la rigardon de Evda Nal.

— Mi forveturos, ne revenante en la domon, — respondis li al la senvorta demando.

Evda prenis lian brakon. Dum ioma tempo #265;iuj iris en silento.

— Mi pensis, #265;u necesas tiel? — flustris Evda. — Ver#349;ajne, necesas, kaj vi pravas. Se Veda…

Evda eksilentis, sed Dar Veter komprene kunpremis #349;ian manplaton kaj almetis al sia vango. Ren Boz iris tuj post ili, singarde de#349;ovante sin de #264;ara, kaj tiu, ka#349;ante mokon, oblikve rigardante per la grandegaj okuloj, lar#285;e pa#349;is apude. Evda apena#365; a#365;deble ekridis kaj subite donis al la fizikisto la liberan manon. Ren Boz kaptis #349;in per raba movi#285;o, #349;ajninta komika #265;e tiu sin#285;enema homo.

— Kie do ni ser#265;u vian amikon? — #264;ara haltis #265;e akvo mem.

Dar Veter fiksrigardis kaj en hela luna lumo ekvidis klarajn spurojn de piedoj sur strio de malseka sablo. La spuroj iris kun tute egalaj intervaloj, kun simetrie disturnitaj piedpintoj kun tia geometria reguleco, ke #349;ajnis stampitaj per ma#349;ino.

— Li iris tien. — Dar Veter almontris en direkto de grandaj #349;tonoj.

— Jes, tio estas liaj spuroj, — konfirmis Evda.

— Kial vi estas tiel certa? — ekdubis #264;ara.

— Rigardu al reguleco de la pa#349;oj — tiel iradis praaj #265;asistoj a#365; tiuj, kiuj heredis iliajn trajtojn. Kaj al mi #349;ajnas, ke Mven, malgra#365; sia alta klereco, estas pli proksima al la naturo, ol #265;iu el ni… Mi ne scias, kiel vi, #264;ara? — Evda turnis sin al la enpensi#285;inta junulino.

— #264;u mi? Ho ne! — Kaj, montrante anta#365;en, #349;i ekkriis: — Jen li!

Sur la plej proksima #349;tono aperis la grandega figuro de la afrikano, brilanta sub la luno, kiel polurita nigra marmoro. Mven Mas estis energie skuanta la manojn, kvaza#365; minacante al iu. Imponaj muskoloj de la potenca korpo estis #349;velantaj kaj ruli#285;antaj bule sub la brilanta ha#365;to.

— Li estas kiel spirito de nokto el infanaj fabeloj! — emociite flustris #264;ara.

Mven Mas rimarkis la venantojn, desaltis de sur la roko kaj aperis vestita. Per nemultaj vortoj Dar Veter rakontis pri la okazinta#309;o, kaj Mven Mas esprimis deziron tuj vidi Veda-n Kong.

— Iru tien kun #264;ara, — diris Evda, — kaj ni #265;i tie restos iomete…

Dar Veter faris adia#365;an geston, kaj sur la viza#285;o de la afrikano speguli#285;is kompreno. Ia duoninfana impeto igis lin flustri delonge forgesitajn adia#365;ajn vortojn. Dar Veter estis kortu#349;ita kaj penseme ekiris for, akompanata de silentanta Evda. Ren Boz en konfuzo iom tretis la lokon kaj turnis sin post Mven Mas kaj #264;ara Nandi.

Dar Veter kaj Evda aliris la kabon, forbarantan la golfon disde la alta maro. Lumetoj, borderantaj la grandegajn diskojn de la flosoj de la mara ekspedicio, i#285;is klare videblaj.

Dar Veter depu#349;is diafanan boaton de sur la sablo kaj ekstaris #265;e la akvo anta#365; Evda, e#265; pli masiva kaj potenca, ol Mven Mas. Evda levis sin sur la piedpintoj kaj kisis la forirantan amikon.

— Veter, mi estos kun Veda, — respondis #349;i al liaj pensoj. — Ni revenos kune en nian zonon kaj tie atendos la venon. Sciigu, kiam vi aran#285;os vin, — mi #265;iam estos feli#265;a helpi al vi…

Evda longe sekvis per rigardo la boaton sur ar#285;enta akvo…

Dar Veter alnavigis al la dua floso, kie ankora#365; laboris me#293;anikistoj, hastante fini instalon de akumuliloj. La#365; peto de Dar Veter ili #349;altis tri verdajn lumojn triangule.

Post horo kaj duono la unua preterfluganta spiralavio ekpendis super la floso. Dar Veter sidigis sin en mallevitan levse#285;on, por sekundo montri#285;is sub la prilumita malsupro de la #349;ipo kaj malaperis en luko. Matene li jam eniris en sian konstantan lo#285;ejon, proksime de la observatorio de la Konsilio, kiun li ankora#365; ne sukcesis #349;an#285;i. Dar Veter malfermis trablovajn kranojn en amba#365; siaj #265;ambroj. Post kelkaj minutoj tuta akumuli#285;inta polvo malaperis. Dar Veter eligis el la muro la liton kaj, agordinte la #265;ambron al odoro kaj pla#365;do de maro, al kiu li kutimi#285;is dum lasta tempo, firme ekdormis.

Li veki#285;is kun sento de perdita beleco de la mondo. Veda estas malproksime kaj estos malproksime, dum… Sed ja li devas helpi al #349;i, sed ne impliki la situacion! Turni#285;anta fosto de elektrizita malvarmeta akvo falegis sur lin en la ban#265;ambro. Dar Veter staris sub #285;i tiel longe, ke e#265; frosti#285;is. Fre#349;igita, li aliris la aparaton de TVF, malfermis #285;iajn spegulajn klapojn kaj vokis la plej proksiman stacion de distribuado de laboroj. Sur la ekrano aperis juna viza#285;o. La junulo rekonis Dar Veter-on kaj salutis lin kun apena#365; kaptebla nuanco de respekto, kio estis opiniata signo de fajna #285;entileco.

— Mi dezirus ricevi malfacilan kaj da#365;ran laboron, — komencis Dar Veter, — ligitan kun fizika peno: ekzemple, antarktajn minejojn.

— Tie #265;io estas okupita, — en la tono de la parolanto senteblis #265;agreno, — okupita anka#365; en minkampoj de Venuso, Marso, e#265; Merkuro. Vi ja scias, ke tien, kie estas pli malfacile, pli volonte strebas junularo.

— Jes, sed mi jam ne povas alkalkuli min al tiu bona kategorio… Sed kio estas nun? Mi bezonas tuj.

— Estas en minejo de diamantoj en Meza Siberio, — malrapide komencis tiu, rigardante al nevidebla por Dar Veter tabelo, — se vi strebas al minaj laboroj. Krom tio, estas lokoj sur oceanaj flosoj — fabrikoj de nutra#309;o, en suna pumpa stacio en Tibeto, — sed tio jam estas facila. Aliaj lokoj — same nenio speciale malfacila.

Dar Veter dankis la informiston kaj petis doni tempon por finpripensi, kaj dume ne fordoni la diamantan minejon.

Li mal#349;altis la distribuan stacion kaj konekti#285;is al la Domo de Siberio — la centro de vasta geografia informo pri tiu #265;i lando. Lian TVF-on oni konektis al memorma#349;ino de novegaj registra#309;oj, kaj anta#365; Dar Veter malrapide ekna#285;is vastaj arbaroj. La kovrita per mar#265;oj maldensa larika tajgo sur #265;iam glacii#285;inta grundo, iam disvasti#285;inta #265;i tie, malaperis, anstata#365;ita de majestaj arbaraj gigantoj — siberiaj cembroj kaj amerikaj sekvojoj, iam preska#365; elmortintaj. Gigantaj ru#285;aj trunkoj levi#285;is per bonega baro #265;irka#365; montetoj, kovritaj per betonaj #265;apoj. #348;talaj tuboj de dekmetra diametro elrampadis el sub ili kaj transfleksi#285;adis trans akvodislimojn al proksimaj riveroj, enprenante ilin tutajn en malfermitajn fa#365;kojn de funeloj. Obtuze zumadis monstraj pumpiloj. Centmiloj da kubaj metroj da akvo impetadis en de ili mem traboritajn profunda#309;ojn de diamantoportaj vulkanaj tuboj, kun mu#285;o turni#285;adis, eroziante #349;tonaron, kaj ree elver#349;i#285;adis eksteren, lasante en kradoj de lavaj kameroj dekojn da tunoj da diamantoj. En longaj, ver#349;itaj per lumo ejoj homoj sidadis #265;e movi#285;antaj ciferplatoj de selektaj ma#349;inoj. Brilantaj #349;tonoj per torento de etaj grajnoj #349;uti#285;adis en kalibritajn truojn de akceptaj kestoj. Ma#349;inistoj de pumpaj stacioj seninterrompe observadis indikilojn de komputiloj, kalkulantaj sen#265;ese #349;an#285;i#285;antajn reziston de #349;tonaro, premon kaj konsumon de akvo, profundi#285;on de #349;akto kaj el#309;eton de malmolaj eroj. Dar Veter pensis, ke la #285;oja bildo de priver#349;itaj de la suno arbaroj nun estas ne por lia humoro, kaj mal#349;altis la Domon de Siberio. Momente a#365;di#285;is voka signalo, kaj sur la ekrano aperis la informisto de la distribua stacio.

— Mi deziris precizigi viajn pensojn. #308;us estas ricevita postulo — liberi#285;is loko en subakva titana minejo en la okcidenta bordo de Suda Ameriko. Tio estas la plej malfacila el tio, kion ni havas hodia#365;… Sed tien necesas veni ur#285;e!

Dar Veter maltrankvili#285;is:

— Mi ne havos tempon por pasi psikofizikan teston en proksima stacio de la APL — la Akademio de Psikofiziologio de Laboro.

— La#365; sumo de #265;iujaraj testoj, nepraj en via anta#365;a laboro, vi tiun provon ne bezonas.

— Sendu mesa#285;on kaj donu la koordinatojn! — tuj respondis Dar Veter.

— La okcidenta bran#265;o de la Spirala Vojo, la deksepa suda subbran#265;o, stacio 6L, punkto KM-40. Mi sendas la averton.

La serioza viza#285;o sur la ekrano malaperis. Dar Veter kolektis #265;iujn etajn a#309;ojn, kiuj apartenis al li persone, enmetis en skatolon bendojn kun bildoj kaj vo#265;oj de proksimuloj kaj kun plej gravaj registra#309;oj de propraj pensoj. De la muro li demetis kromoreflektan reprodukta#309;on[43] de antikva rusa pentra#309;o, de la tablo — bronzan statueton de aktorino Bello Gal, simila al Veda Kong. #264;io #265;i, kun nemultaj vesta#309;oj, enloki#285;is en aluminian keston kun rondoj de elstarantaj ciferoj kaj liniaj signoj sur la kovrilo. Dar Veter klavis la donitajn al li koordinatojn, malfermis lukon en la muro kaj pu#349;is tien la keston. #284;i malaperis, subkaptita de senfina bendo. Poste Dar Veter kontrolis siajn #265;ambrojn. Jam dum multaj jarcentoj sur la planedo ne ekzistis iaj specialaj purigistoj de ejoj. Iliajn funkciojn plenumadis #265;iu lo#285;anto, kio eblis nur kondi#265;e de absoluta diligenteco kaj disciplinemo de #265;iu homo, kaj anka#365; #265;e zorgeme pripensita sistemo de aran#285;o de lo#285;ejoj kaj publikaj domoj kun ties a#365;tomatoj de purigo kaj priblovo.

Fininte la #265;irka#365;rigardon, li turnis malsupren stangon anta#365; la pordo, donante signalon al la stacio de distribuado de lo#285;ejoj, ke la #265;ambroj, kiujn li estis okupanta, liberi#285;is, kaj eliris. La ekstera galerio, vitrita per laktokoloraj platoj, varmi#285;is pro la suno, sed sur la plata tegmento la mara venteto, kiel #265;iam, estis malvarmeta. Malpezaj piediraj pontetoj, trans#309;etitaj alte inter kradaj domoj, #349;ajnis, #349;vebis en la aero kaj logis al nehasta promeno, sed Dar Veter jam ree ne apartenis al si. La#365; tubo de a#365;tomata mallevo li trafis al subtera magnetelektra po#349;to, kaj malgranda vagoneto ekportis lin al la stacio de la Spirala Vojo. Dar Veter ne veturis al la Nordo, al la Beringa markolo, kie ku#349;is la kuniga arko de la Okcidenta bran#265;o. Tiu vojo #285;is Suda Ameriko, speciale tiel malproksime al sudo, kiel #285;is la deksepa subbran#265;o, postulis #265;irka#365; kvar tagojn. La#365; latitudoj de la lo#285;aj zonoj de la Nordo kaj la Sudo iris linioj de pezaj #349;ar#285;aj spiralavioj, #265;irka#365;zonantaj la planedon tra la oceanoj kaj kunligantaj per la plej mallonga vojo la bran#265;ojn de la Spirala Vojo. Dar Veter ekveturis la#365; la Centra bran#265;o #285;is la suda lo#285;a zono kaj intencis konvinki estron de avitransportado kalkuli lin ur#285;a #349;ar#285;o. Krom tio, ke la vojo redukti#285;us al tridek horoj, Dar Veter povus intervidi#285;i kun filo de Grom Orm — la estro de la Konsilio de Stelnavigado; Grom Orm elektis lin edukisto-mentoro de sia filo.

La knabo elkreskis kaj en la sekvonta jaro estis komenconta plenumadon de dek du Heraklaj heroa#309;oj, kaj dume estis laboranta en la Patrola servo en mar#265;oj de Okcidenta Afriko.

Kiu el junuloj ne strebas al la Patrola servo — observi pri apero de #349;arkoj en oceano, de malutilaj insektoj, de vampiroj kaj reptilioj en tropikaj mar#265;oj, de malsanigaj mikroboj en lo#285;aj zonoj, de epizootioj a#365; arbaraj incendioj en la stepa kaj la arbara zonoj, trovante kaj neniigante malutilan malpura#309;on de pasinteco de la Tero, en mistera maniero ree kaj ree aperantan el foraj anguloj de la planedo? La lukto kontra#365; malutilaj formoj de vivo neniam #265;esis. Al novaj ekstermaj rimedoj mikroorganismoj, insektoj kaj fungoj respondadis per apero de novaj formoj kaj stamoj, rezistaj al la plej drastaj #293;emia#309;oj. Nur dum la EMU — la erao de la Monda Unui#285;o — oni lernis #285;uste uzi fortajn antibiotikojn, ne kreante dan#285;erajn konsekvencojn.

«Se Dis Ken estas sendita al la mar#265;aj patroloj, — pensis Dar Veter, — li jam en juna a#285;o i#285;as serioza laboranto».

La filo de Grom Orm, kiel #265;iuj infanoj de la erao de la Ringo, estis edukita en lernejo sur bordo de maro en la norda zono. Samtie li pasis la unuajn testojn en psikologia stacio de la APL.

Al junuloj oni #265;iam taskis laboron kun konsidero de psikologiaj specialecoj de juneco kun #285;iaj impetoj foren, altigita sento de responso kaj egocentrismo.

La grandega vagono kuris senbrue kaj glate. Dar Veter levis sin en la superan eta#285;on kun diafana tegmento. Fore malsupre kaj flanke de la Vojo preterglitadis konstrua#309;oj, kanaloj, arbaroj kaj montaj pintoj. Mallar#285;a zono de a#365;tomataj fabrikoj sur limo inter agrikultura kaj arbara zonoj blindige ekbrilis sub la suno per kupoloj el «luna» vitro. Severaj formoj de kolosaj ma#349;inoj malklare videblis tra muroj de la vitraj konstrua#309;oj.

Preterglitis monumento al #308;inn Kad, ellaborinta metodon de malmultekosta produktado de artefarita sukero, kaj la arkado de la Vojo komencis sekci arbarojn de tropika agrikultura zono. En ne#265;irka#365;rigardeblan foron etendi#285;is strioj kaj densejoj kun diversaj koloroj de foliaro, #349;elo, kun diversaj formoj kaj altoj de arboj. La#365; mallar#285;aj glataj vojoj, disigantaj apartajn masivojn, malrapide rampis rikoltaj, polenadaj kaj kalkulaj ma#349;inoj, kiel aranea#309;o brilis sennombraj dratoj. Iam simbolo de abundo estis ora pro matureco grena kampo. Sed jam en la EMU — la erao de la Monda Unui#285;o — oni komprenis ekonomian neprofitecon de unujaraj kulturoj, kaj post transporto de agrikulturo eksklude en la tropikan zonon i#285;is nenecesa la peniga #265;iujara kreskigo de herbaj kaj arbustaj vegeta#309;oj. Arboj, multjaraj, malpli forkonsumantaj la grundon, rezistaj al klimataj malbona#309;oj, i#285;is la #265;efaj agrikulturaj vegeta#309;oj jam jarcentojn anta#365; la erao de la Ringo.

Arboj panaj, beraj, nuksaj, kun miloj da specoj de fruktoj, ri#265;aj je proteinoj, donantaj po cent kilogramoj da nutra maso por radiko. Kolosaj masivoj de fruktaj boskoj per du zonoj je centoj da milionoj da hektaroj #265;irka#365;is la planedon, kiel vera zono de Ceresa — la mita diino de fekundeco. Inter ili situis la arbara ekvatora zono — oceano de tropikaj humidaj arbaroj, provizanta la planedon per ligno — blanka, nigra, violkolora, rozkolora, orkolora, griza kun silka brilo, malmola, kiel osto, kaj mola, kiel pomo, dronanta en akvo kiel #349;tono kaj malpeza, kiel korko. Dekoj da specoj de rezino, malpli kostaj, ol la sintezitaj, kaj samtempe kun valoregaj te#293;nikaj a#365; kuracaj ecoj, estis akirataj #265;i tie.

Pintoj de arbaraj gigantoj atingis la nivelon de la Vojo, — nun #265;e amba#365; flankoj susuris verda maro. En #285;iaj malhelaj profunda#309;oj, sur komfortaj arbarkampetoj, ka#349;i#285;is domoj sur altaj metalaj fostoj kaj monstraj aranesimilaj ma#349;inoj, kiuj kapablis transformi tiujn #285;angalojn el okdekmetraj trunkoj en obeemajn staplojn da traboj kaj tabuloj.

Maldekstre aperis kupoloj de la famaj ekvatoraj montoj. Sur unu el ili — la Kenja — situis la komunika instala#309;o de la Granda Ringo. La arbara maro deiris maldekstren, cedante lokon al #349;tona altebena#309;o. #264;e la flankoj levi#285;is kubaj helbluaj konstrua#309;oj.

La trajno haltis, kaj Dar Veter eliris sur vastan placon, pavimitan per verda vitro, — la stacion Ekvatoro. Apud piedira ponto, metita super grizaj plataj foliaroj de cedroj, levi#285;is piramido el blanka aplito[44] de la rivero Lualaba. Sur #285;ia detran#265;ita pinto staris skulpta#309;o de homo en labora supertuto de la erao de la Disa Mondo. En la dekstra mano li tenis martelon, per la maldekstra alte levis supren, en la palan ekvatoran #265;ielon, brilantan globon kun kvar elstara#309;oj de sendaj antenoj. Tio estis monumento al la kreintoj de la unuaj sputnikoj de la Tero, plenumintaj tiun heroa#309;on de laboro, inventemo, kura#285;o. La tuta korpo de la homo, fleksi#285;inta malanta#365;en kaj kvaza#365; elpu#349;anta la globon en la #265;ielon, esprimis vervan penon. Tiu peno estis transdonata al li de figuroj de homoj en strangaj vestoj, #265;irka#365;antaj la piedestalon #265;e la piedoj de la skulpta#309;o.

Dar Veter #265;iam kun emocio rigardadis al viza#285;oj de la skulpta#309;oj de tiu monumento. Li sciis, ke la homoj, konstruintaj la unuajn sputnikojn kaj elirintaj sur la sojlon de la kosmo, estis rusoj, do #285;uste tiu mirinda popolo, de kiu kalkulis sian genealogion Dar Veter. La popolo, farinta la unuajn pa#349;ojn kaj en konstruado de la nova socio, kaj en konkero de la kosmo…

Kaj nun, kiel #265;iam, Dar Veter direktis sin al la monumento, por ankora#365;foje, rigardante al la bildoj de antikvaj herooj, ser#265;i en ili similecon kun modernaj homoj kaj malsamecon disde ili. El sub ar#285;entaj lanugaj bran#265;oj de sudafrikaj le#365;kodendroj,[45] borderantaj la piramidon de la monumento, blindigantan per spegulita suno, aperis du sveltaj figuroj, haltis. Unu el la junuloj rapide impetis al Dar Veter. #264;irka#365;preninte per la mano la masivan #349;ultron, li ka#349;e #265;irka#365;rigardis la konatajn al li trajtojn de la firma viza#285;o: la grandan nazon, la lar#285;an mentonon, neatendite gajan fleksi#285;on de la lipoj, ne konvenantan al iom morna esprimo de la #349;talaj okuloj sub la kunkreski#285;intaj brovoj.

Dar Veter kun aprobo rigardis al la filo de la fama homo, la konstruinto de bazo sur la planeda sistemo de la Centa#365;ro kaj la #265;efo de la Konsilio de Stelnavigado dum jam kvina jartrio seninterrompe. Grom Orm ne povis a#285;i malpli ol cent tridek jarojn, li estis trioble pli a#285;a ol Dar Veter.

Dis Ken vokis la kamaradon — malhelharan junulon.

— Mia plej bona amiko Tor An, filo de Zig Zor, komponisto. Ni kune laboras en mar#265;oj, — da#365;rigis Dis, — deziras kune plenumi niajn heroa#309;ojn kaj plu same labori kune.

— #264;u vi plu interesi#285;as pri kibernetiko de heredeco? — demandis Dar Veter.

— Ho, jes! Tor interesigis min e#265; pli — li estas muzikisto, kiel lia patro. Li kaj lia amikino… ili revas labori en la tereno, kie muziko plifaciligas komprenon de evoluo de viva organismo, tio estas pri esploro de simfonio de #285;ia konstruado.

— Vi parolas iel malklare, — sulkigis la brovojn Dar Veter.

— Mi ankora#365; ne povas, — konfuzi#285;is Dis. — Eble, Tor diros pli bone.

La alia junulo ru#285;i#285;is, sed eltenis la taksan rigardon.

— Dis volis diri pri ritmoj de la me#293;anismo de heredeco, la viva organismo dum evoluo el la patrina #265;elo estas superkonstruata per akordoj el molekuloj. La primara para spiralo disvolvi#285;as en plano, analogia al disvolvi#285;o de muzika simfonio. Alivorte, la programo, la#365; kiu okazas konstruado de la organismo el vivaj #265;eloj, estas muzika!

— #264;u tiel?.. — troigite miris Dar Veter. — Sed tiam anka#365; tutan evoluon de la viva kaj la malviva materioj vi reduktos al ia giganta simfonio?

— La plano kaj la ritmo de tiu simfonio estas determinitaj de la bazaj fizikaj le#285;oj. Necesas nur kompreni, kiel estas konstruita la programo kaj de kie aperas informo de tiu muzik-kibernetika me#293;anismo, — kun nevenkebla certeco de juneco konfirmis Tor An.

— Do, kies ideo tio estas?

— De mia patro, Zig Zor. Li anta#365;nelonge publikigis kosman dektrian simfonion fa-minoran en kolora tono 4.750 mu.

— Mi nepre a#365;skultos #285;in! Mi #349;atas bluan koloron… Sed la plej proksimaj viaj planoj estas la Heraklaj heroa#309;oj. #264;u vi scias, kio estas taskita al vi?

— Nur la unuajn ses.

— Nu certe, la ceterajn ses oni difinas post plenumo de la unua duono, — rememoris Dar Veter.

— Purigi kaj fari oportuna por vizitado la malsupran eta#285;on de kaverno Kon-i-Gut en Meza Azio, — komencis Tor An.

— Konduki vojon al lago Mental tra akra e#285;o de monto#265;eno, — da#365;rigis Dis Ken, — renovigi boskon de maljunaj panaj arboj en Argentino, esplori ka#365;zojn de apero de grandaj polpoj en regiono de anta#365;nelonga levi#285;o apud Trinidado…

— Kaj ekstermi ilin!

— Tio estas kvin, kio do estas la sesa?

Amba#365; junuloj iom #285;eni#285;is.

— #264;e ni amba#365; oni trovis kapablojn al muziko, — ru#285;i#285;ante, diris Dis Ken. — Kaj oni taskis al ni kolekti materialojn pri antikvaj dancoj de la insulo Balio, restarigi ilin — muzike kaj dance.

— Do trovi dancantinojn kaj krei ensemblon? — ekridis Dar Veter.

— Jes, — mallevis la okulojn Tor An.

— Interesa tasko! Sed tio estas grupa afero, same kiel la laga vojo.

— Ho, ni havas bonan grupon! Sed ili same deziras peti vin esti la mentoro. Tio estus tiel bone!

Dar Veter esprimis dubon pri siaj kapabloj rilate de la sesa afero. Sed la knaboj, ekjubilintaj kaj saltetantaj pro #285;ojo, kredigis, ke Zig Zor «mem» promesis gvidi la sesan.

— Post jaro kaj kvar monatoj mi trovos al mi aferon en Meza Azio, — diris Dar Veter, kun plezuro rigardante al la #285;ojaj junaj viza#285;oj.

— Kiel bone estas, ke vi #265;esis estri la staciojn! — ekkriis Dis Ken. — Mi e#265; ne pensis, ke mi laboros kun tia mentoro! — Subite la junulo ru#285;i#285;is tiel, ke lia frunto kovri#285;is per etaj gutoj de #349;vito, kaj Tor e#265; de#349;ovi#285;is de li, plena de ripro#265;o.

Dar Veter hastis helpi al la filo de Grom Orm en lia miso.

— #264;u vi havas multan tempon?

— Ho ne! Oni nin forpermesis por tri horoj — ni alveturigis #265;i tien febran malsanulon el nia mar#265;a stacio.

— Jen kiel, la febro ankora#365; aperas! Mi pensis…

— Tre malofte kaj nur en mar#265;oj, — haste enmetis Dis. — Por tio ja estas ni!

— Ankora#365; du horoj estas en nia dispono. Ni iru en la urbon, vi, ver#349;ajne, deziras rigardi la Domon de nova#309;oj?

— Ho ne! Ni dezirus… ke vi respondu al niaj demandoj — ni preparis nin, kaj tio tiel gravas por elekto de vojo…

Dar Veter konsentis, kaj #265;iuj tri direktis sin al unu el la malvarmetaj #265;ambroj de la Halo de Gastoj, priblovataj per artefarita mara vento.

Post du horoj alia vagono forportis Dar Veter-on, lace dormetantan sur divano. Li veki#285;is #265;e haltejo en urbeto de #293;emiistoj. Giganta konstrua#309;o en aspekto de stelo kun dek vitraj radioj altis super granda karba minkampo. Karbon, minatan #265;i tie, oni transformadis en kuracilojn, vitaminojn, hormonojn, artefaritajn silkojn kaj peltojn. Resta#309;ojn oni uzis por produktado de sukero. En unu el la radioj de la konstrua#309;o el karbo oni prenadis maloftajn metalojn — germaniumon kaj vanadion. Kiel multe estis en la valorega nigra mineralo!

Malnova kamarado de Dar Veter, laborinta #265;i tie kiel #293;emiisto, venis al la stacio. Iam estis tri gajaj junaj me#293;anikistoj en indonezia stacio de fruktorikoltaj ma#349;inoj en la tropika zono… Nun unu el ili estas #293;emiisto, estranta grandan laboratorion de granda fabriko, la dua plu restis #285;ardenisto, kreinta novan metodon de polenado, kaj la tria — la tria estas li, Dar Veter, nun denove revenanta al la sino de la Tero, e#265; pli profunde — en #285;iajn interna#309;ojn. La amikoj sukcesis intervidi#285;i dum ne pli ol dek minutoj, sed e#265; tia renkonti#285;o estis multe pli agrabla ol renkonti#285;oj sur ekranoj de TVF.

La plua vojo estis nelonga. La estro de la latituda aera transporta linio konsentis kun la peto, montrinte #285;eneralan bonvolemon de homoj de la epoko de la Ringo. Dar Veter transflugis la oceanon kaj i#285;is sur la Okcidenta bran#265;o de la Vojo, sude de la deksepa subbran#265;o, en kies fino sur oceana bordo li transiris al glitboato.

Altaj montoj dense aliris la bordon. Sur malkruta piedo de deklivoj iris terasoj de blanka #349;tono, retenantaj la sur#349;utitan grundon kun vicoj de sudaj pinoj kaj vidringtonioj,[46] alternigantaj en paralelaj aleoj siajn bronzajn kaj blu-verdajn pinglarojn. Pli supre nudaj rokoj fa#365;kis per malhelaj fendoj, en kies profundo dispolvi#285;adis akvofaloj. Sur la terasoj per maldensa #265;eno vici#285;is dometoj kun blu-grizaj tegmentoj, farbitaj oran#285;e kaj blindige flave.

Malproksimen en la maron elstaris artefarita terlango, fini#285;anta per turo, #265;irka#365;lavata per batoj de ondoj. #284;i staris #265;e rando de la kontinenta soklo, krute falanta en la oceanon al kilometra profundo. Sub la turo malsupren vertikale iris grandega #349;akto en aspekto de dikega cementa tubo, kontra#365;staranta al premo de profunda akvo. Sub la fundo la tubo eniris en pinton de subakva monto, konsistanta el preska#365; pura rutilo — oksido de titano. #264;iuj procezoj de prilaboro de erco estis farataj malsupre, sub la akvo kaj la montoj. Sur la supra#309;on estis levi#285;antaj nur grandaj pecoj de pura titano kaj fe#265;o de mineralaj resta#309;oj, disna#285;anta malproksime #265;irka#365;e. Tiuj flavaj malklaraj ondoj ekbalancis la glitboaton anta#365; la kajo #265;e la suda flanko de la turo. Dar Veter kaptis momenton kaj elsaltis sur placeton, humidan pro akvaj gutoj. Li levis sin sur #265;irka#365;baritan galerion, kie kunvenis, por renkonti la novan kamaradon, kelkaj homoj, liberaj de de#309;orado. Laborantoj de tiu minejo, kiun Dar Veter imagis tre izolita, ne #349;ajnis al Dar Veter mornaj ana#293;oretoj, kiajn li sub influo de la propra humoro atendis renkonti #265;i tie. Lin salutis gajaj viza#285;oj, iom lacaj pro severa laboro. Kvin viroj, tri virinoj — #265;i tie laboris anka#365; virinoj…

Pasis dek tagoj, kaj Dar Veter ellernis la novan laboron.

#264;i tie estis propra energi-produkta mastrumo — en profundo de malnovaj #349;aktoj sur la kontinento ka#349;i#285;is instala#309;oj de nuklea energio de tipo E, a#365;, kiel #285;i nomi#285;is antikve, la dua tipo, ne donanta malmolajn restajn radiojn, kaj tial oportuna por lokaj instala#309;oj.

Komplikega komplekso de ma#349;inoj estis movi#285;anta en la #349;tona sino de la subakva monto, enprofundi#285;ante en rompeblan ru#285;-brunan mineralon. La plej malfacila estis laboro en la malsupra eta#285;o de la ma#349;inaro, kie okazis a#365;tomata elprenado kaj diserigado de mina#309;o. En la ma#349;inon venadis signaloj el situanta supre centra regejo, kie estis #285;eneraligataj observoj pri funkciado de tran#265;aj kaj diserigaj iloj, pri #349;an#285;i#285;anta malmoleco kaj viskozeco de la elfosa#309;o kaj pri stato de tuboj de malseka ri#265;igo. Depende de #349;an#285;i#285;anta enteno je metalo estis altigata a#365; malaltigata rapido de la elpren-diseriga ma#349;inaro. Tutan kontrol-observan agadon de me#293;anikistoj ne eblis transdoni al kibernetikaj ma#349;inoj-robotoj pro malgrandeco de la loko, defendita kontra#365; maro.

Dar Veter i#285;is me#293;anikisto pri kontrolo kaj agordo de la malsupra ma#349;inaro. Ektreni#285;is #265;iutagaj de#309;oradoj en duonmallumaj, plen#349;topitaj per ciferplatoj kameroj, kie pumpilo de klimatizilo apena#365; povis venki #285;enantan varmegon, kiun plifortigis alta aerpremo pro neevitebla likado de kunpremita aero.

Dar Veter kaj lia juna asistanto eliradis supren, longe staradis sur la balustrado, enspirante fre#349;an aeron, poste iradis por bani sin, man#285;adis kaj disiradis al siaj #265;ambroj en unu el la supraj dometoj. Dar Veter penis reokupi#285;i pri la nova, ko#293;lea fako de matematiko. Al li #349;ajnis, ke li forgesis sian anta#365;an komunikadon kun la kosmo. Kiel #265;iuj laborantoj de la titana minejo, li kun kontento adia#365;adis vican floson kun diligente metitaj brikoj da titano. Post redukto de la polusaj frontoj tempestoj sur la planedo tre malforti#285;is, kaj multaj maraj #349;ar#285;otransportoj estis farataj sur trenataj a#365; memstare irantaj flosoj. Kiam la laborantaro de la minejo estis #349;an#285;i#285;anta, Dar Veter da#365;rigis sian estadon kune kun du aliaj entuziasmuloj de minaj laboroj.

Nenio da#365;ras eterne en tiu #265;i #349;an#285;i#285;ema mondo, kaj la minejo haltis por vica riparo de la elpren-diseriga ma#349;inaro. Unuafoje Dar Veter penetris en la #349;akton anta#365; la #349;ildo, kie nur speciala skafandro estis savanta kontra#365; varmego kaj alta aerpremo, kaj anka#365; kontra#365; subitaj strioj de venena gaso, el#349;iri#285;antaj el fendoj. Sub blindiga prilumo brunaj rutilaj muroj brilis per sia propra diamanta brilo kaj rebrilis per ru#285;aj lumoj, kvaza#365; per rigardoj de furiozaj okuloj, ka#349;i#285;intaj en la mineralo. En la #349;akto staris neordinara silento. Sparka elektrohidra#365;lika #265;izilo kaj grandegaj diskoj — radiiloj de mallongegaj ondoj — unuafoje dum multaj monatoj senmove rigidi#285;is. Sub ili umis #309;us venintaj geofizikistoj, disstarigante aparatojn, por, uzante la okazon, kontroli la konturojn de la mina#309;o.

Supre staris kvietaj kaj varmegaj tagoj de suda a#365;tuno. Dar Veter foriris en la montojn kaj neordinare akre eksentis la grandecon de #349;tonaj masoj, dum jarmiloj senmove levi#285;antaj #265;i tie anta#365; la maro kaj la #265;ielo. Susuris sekaj herboj, de malsupre apena#365; a#365;deblis pla#365;dado de surfo. La laca korpo petis kvieton, sed la cerbo avide kaptadis impresojn de la mondo, renovigitajn post la longa kaj malfacila laboro en la subtera#309;o.

Kaj la eksa estro de la eksteraj stacioj, enspirante odoron de varmigitaj rokoj kaj dezertaj herboj, ekkredis, ke anta#365;e lin atendas ankora#365; multe da bono — des pli multe, ju pli bona kaj forta estos li mem.

«Semu agon — rikoltu kutimon.

Semu kutimon — rikoltu karakteron.

Semu karakteron — rikoltu sorton» — venis en lian kapon antikva maksimo. Jes, la plej granda lukto de la homo estas la lukto kontra#365; egoismo! Ne per sentimentalaj reguloj kaj per bela, sed senhelpa moralo, sed per dialektika kompreno, ke egoismo ne estas krea#309;o de iaj fortoj de malbono, sed natura instinkto de praa homo, ludinta tre grandan rolon en sova#285;a vivo kaj direktita al memkonservo. Jen kial #265;e brilaj, fortaj individuoj nemalofte fortas anka#365; egoismo kaj #285;i estas malpli facile venkebla. Sed tia venko estas neceso, probable, la plej grava en la moderna socio. Tial tiom multe da fortoj kaj tempo oni mal#349;paras por edukado, tiel zorgeme esploras strukturon de #265;ies heredeco. En la granda mikso de rasoj kaj popoloj, kreinta la unuecan familion de la planedo, subite el iaj profunda#309;oj de heredeco riveli#285;as plej neatenditaj trajtoj de karaktero de foraj prauloj. Okazas miregindaj deflanki#285;oj de psiko, ricevitaj jam dum tempoj de grandaj malfeli#265;oj de la erao de la Disa Mondo, kiam homoj ne estis singardemaj en eksperimentoj kaj uzado de nuklea energio kaj faris lezojn al genoj de multaj homoj…

Anka#365; Dar Veter anta#365;e havis longan genealogion, nun jam nenecesan. Esplorado de prauloj estas anstata#365;igita per rekta analizo de strukturo de la hereda me#293;anismo, per analizo, e#265; pli grava nun, #265;e longa vivo.

Ekde la erao de Komuna Laboro ni komencis vivi #285;is cent sepdek jaroj, kaj nun evidenti#285;as, ke e#265; tricent ne estas la limo…

Susuro de #349;tonoj igis Dar Veter-on rekonscii#285;i de la komplikaj kaj malklaraj pensoj. De supre la#365; la valo estis mallevi#285;anta duopo: ma#349;inistino de la sekcio de elektra fandado — sin#285;enema kaj silentema virino kaj malalta, vigla in#285;eniero de ekstera servo. Amba#365;, ru#285;i#285;intaj pro rapida irado, salutis Dar Veter-on kaj deziris preteriri, sed tiu haltigis ilin.

— Mi delonge intencas peti vin, — turnis li sin al la ma#349;inistino, — plenumi por mi la dektrian kosman fa-minoran bluan. Vi multe ludis por ni, sed #285;in neniam.

— #264;u vi parolas pri la kosma de Zig Zor? — redemandis la virino kaj post jesa gesto de Dar Veter ekridis.

— Estas malmultaj homoj sur la planedo, kiuj povus plenumi tiun verkon… La suna piano kun triobla klavaro estas malri#265;a, kaj transponon oni ankora#365; ne faris… kaj apena#365; faros. Sed kial vi ne voku #285;in el la Domo de Supera Muziko por sonigi la registra#309;on? Nia ricevilo estas universala kaj sufi#265;e potenca.

— Mi ne scias, kiel oni tion faras, — balbutis Dar Veter. — Mi anta#365;e ne…

— Mi vokos #285;in vespere! — promesis la muzikistino al Dar Veter kaj, etendinte la manon al la kunulo, da#365;rigis la mallevi#285;on.

Dum la resto de la tago Dar Veter ne povis liberi#285;i de sento, ke okazos io grava. Kun stranga malpacienco li atendis la dekunuan horon — la tempon, difinitan de la Domo de Supera Muziko por sendo de la simfonio.

La ma#349;inistino de elektra fandado prenis sur sin la rolon de koncerta gvidanto, sidiginte Dar Veter-on kaj aliajn #349;atantojn en fokuso de duonsfera ekrano de muzika halo, kontra#365; ar#285;enta krado de sonigilo. #348;i estingis la lumon, klariginte, ke alie estos malfacile observi la koloran parton de la simfonio, plenumebla nur en speciale aran#285;ita halo kaj #265;i tie neintence limigita per la interna spaco de la ekrano.

En mallumo nur malforte flagris la ekrano kaj apena#365; sonis elekstere la konstanta bruo de la maro. Ie en nekredebla foro aperis malalta sono, tia densa, ke #285;i #349;ajnis sentebla forto. #284;i pliforti#285;is, tremigante la #265;ambron kaj la korojn de la a#365;skultantoj, kaj subite falis, alti#285;ante en tono, diseri#285;is kaj dis#349;uti#285;is je milionoj da kristalaj rompopecoj. En la malhela aero eksparkis etaj oran#285;aj fajreroj. Tio estis kiel bato de tiu praa fulmo, kies sparko anta#365; milionoj da jarcentoj sur la Tero unuafoje ligis simplajn karbonajn kombina#309;ojn en pli komplikajn molekulojn, kiuj i#285;is la fundamento de la organika materio kaj de la vivo.

Alfluis ondego de maltrankvilaj kaj malagordaj sonoj, milvo#265;a #293;oro de doloro, tristo kaj despero, kompletigante kiun #309;eti#285;adis kaj estingi#285;adis lumeksplodoj de malklaraj purpuraj kaj skarlataj koloroj.

En movi#285;oj de mallongaj kaj akraj vibrantaj notoj i#285;is rimarkebla ronda ordo, kaj en alto ekturni#285;is malklara spiralo de griza fajro. Subite la turni#285;antan #293;oron tratran#265;is longaj notoj — fieraj kaj sonoraj. Ili estis plenaj je impeta forto.

Malklarajn fajrajn konturojn de la spaco trapenetris klaraj linioj de bluaj fajraj sagoj, flugantaj en senfundan obskuron malanta#365; rando de la spiralo kaj dronantaj en mallumo de teruro kaj silento.

Mallumo kaj silento — tiel fini#285;is la unua parto de la simfonio.

La a#365;skultantoj, iom afekciitaj, ne sukcesis diri e#265; vorton, kiam la muziko ree eksonis. Lar#285;aj kaskadoj de potencaj sonoj en akompano de diverskoloraj blindigaj #349;an#285;briloj de lumo estis falantaj malsupren, malalti#285;ante kaj malforti#285;ante, kaj en melankolia ritmo estingi#285;adis brilantaj fajroj. Denove io mallar#285;a kaj impeta ek#309;eti#285;is en la falantaj kaskadoj, kaj denove la bluaj fajroj komencis ritman dancan levi#285;on.

Afekciita Dar Veter kaptis en la bluaj sonoj strebon al kompliki#285;antaj ritmoj kaj formoj kaj pensis, ke ne eblis pli bone speguli la praan lukton de la vivo kontra#365; la entropio… #348;tupoj, flosetoj, filtriloj, retenantaj la kaskadojn de energio, falanta sur malaltajn nivelojn. «Tiel, tiel, tiel! Jen ili, tiuj unuaj pintoj de la komplikega organizo de la materio!»

La bluaj sagoj kuni#285;is per rondodanco de geometriaj figuroj, kristalaj formoj kaj kradoj, kompliki#285;antaj konforme al kombinoj de minoraj konsonancoj, dis#349;uti#285;antaj kaj ree kuni#285;antaj, kaj subite dissolvi#285;is en griza mallumo.

La tria parto de la simfonio komenci#285;is per egalmezura pa#349;ado de basaj notoj, samtakte kun kiuj eklumadis kaj estingi#285;adis bluaj lanternoj, forirantaj en abismon de senfineco kaj tempo. Alfluo de la minace pa#349;antaj basoj estis pliforti#285;anta, kaj ilia ritmo pliofti#285;is, transirante en abruptan kaj sinistran melodion. La bluaj lumoj #349;ajnis floroj, fleksi#285;antaj sur maldikaj fajraj tigetoj. Malgaje klini#285;adis ili sub alfluo de malaltaj, tondraj kaj trumpetaj notoj, estingi#285;ante en malproksimo. Sed vicoj de la fajretoj a#365; lanternoj i#285;adis #265;iam pli densaj, iliaj tigoj — pli dikaj. Jen du fajraj strioj konturis vojon, irantan en senliman nigron, kaj ekna#285;is en senfinecon de la Universo oraj sonoraj vo#265;oj de la vivo, varmigante per bela varmo la mornan indiferentecon de movi#285;anta materio. La malhela vojo i#285;is rivero, giganta torento de blua flamo, en kiu per #265;iam kompliki#285;anta plekta#309;o glitis briloj de diverskoloraj lumoj.

Altaj kombinoj de rondaj glataj linioj, sferaj surfacoj spegulis saman belon, kiel stre#265;itaj plur#349;tupaj akordoj, en kies #349;an#285;o rapidege kreskis komplikeco de la sonora melodio, disvolvi#285;anta #265;iam pli forte kaj forte…

Al Dar Veter ekturni#285;is la kapo, kaj li jam ne povis sekvi #265;iujn nuancojn de muziko kaj lumo, kaptante nur #285;eneralajn konturojn de la kolosa ideo. Oceano de altaj kristale puraj notoj pla#365;dis per brilanta, neordinare potenca, #285;oja blua koloro. Tono de sonoj alti#285;adis, kaj la melodio mem i#285;is furioze turni#285;anta, levi#285;anta spiralo, #285;is finfine rompi#285;is dum ekflugo, en blindiga eksplodo de fajro.

La simfonio fini#285;is, kaj Dar Veter komprenis, kio mankis al li dum #265;iuj #265;i longaj monatoj. Necesas laboro, pli proksima al la kosmo, al la nelacigeble disvolvi#285;anta spiralo de la homa strebo en estontecon. Rekte el la muzika halo li direktis sin al komunika #265;ambro kaj vokis la centran stacion de distribuo de laboro de la norda lo#285;a zono. La juna informisto, direktinta Dar Veter-on #265;i tien, al la minejo, rekonis lin kaj ek#285;ojis.

— Hodia#365; matene oni vokis vin el la Konsilio de Stelnavigado, sed mi ne povis komuniki#285;i kun vi. Mi tuj konektos vin.

La ekrano estingi#285;is kaj ree ekbrilis, sur #285;i aperis Mir Om — la plej supera el kvar sekretarioj de la Konsilio. Li aspektis tre serioza kaj, kiel #349;ajnis al Dar Veter, malgaja.

— Granda malfeli#265;o! Pereis la sputniko kvindek sep. La Konsilio vokas vin por plenumo de malfacilega laboro. Mi sendas por vi jonan planed#349;ipon. Estu preta!

Dar Veter rigidi#285;is en mirego anta#365; la estingi#285;inta ekrano.